Кыргыз Республикасы

Ош облусу

Ноокат району

Көк-Жар айылдык аймагы

Көк-Жар айылдык аймагынын

2021-2023- жылдардагы социалдык-экономикалык

ӨНүГүү ПРОГРАММАСЫ

Депутаттардын Көк-Жар айылдык Кеңешинин

6 чакырылышындагы 40 сессиясынын

№ 40-4 токтому менен бекитилди

09.09.2020-жыл

Мазмуну

Кириш сөз.

1. СЭӨПны даярдоо үчүн ченемдик-укуктук негиз.

2. Муниципалитет тууралуу кыска маалымат.

3. Өнүгүү программасынын жалпы максаты.

4. Кырдаалды сүрөттөөнү кошкондо, өнүгүүнүн багыттары. Ар бир артыкчылыктуу багыт боюнча максаттар, тапшырмалар, жыйынтыктар жана көрсөткүчтөр.

5. Өнүгүү программасынын бюджети. Өнүгүүнүн финансылык модели.

6. Өнүгүү программасын башкаруу.

7. Өнүгүү программасына мониторинг жана баалоо жүргүзүү.

Тиркемелер.

Өнүгүү программасын ишке ашыруу боюнча аракеттер Планы

МжБ планы

Жогору турган органга суроо-талаптар (зарыл болсо)

ЖӨБ органдарынын функциялары жана ыйгарым укуктары боюнча мыйзамдарга анализ жасоо

Учурдагы кырдаалга жасалган анализ боюнча отчеттор (ички жана тышкы чөйрөлөр)

Калктын муктаждыктарын аныктоо боюнча (ЖМБА) иш-чаралардын отчеттору

Жумушчу топтун курамы жана планы

1. Айыл өкмөтүнүн башчысынын жана айылдык кеңештин төрагасынын кириш сөзү

1. Урматтуу Көк-Жар айыл аймагынын тургундары!

Сиздер менен биз жаны доорду кабыл алуу жана анда жашоо бактысы буюргандыгына шүгүрчүлүк этели. Биздин артыбыздан келечектин жаны муундары өсүп келе жатат, биз алар менен бирге ата-бабаларыбыз жолун улап, бизге чейинки муун калтырып кеткен жетишкендиктерди толуктап, аларды улантуубуз зарыл. Бул үчүн дүйнөлүк тажрыйба далилдегендей социалдык-экономикалык өнүгүү планы керек. Туруктуу өнүгүү – адамзат коомунун өз ара жана табигат менен болгон биримдиги болуп саналат.

Көк-Жар айыл аймагынын социалдык-экономикалык өнүгүү программасы 2023-жылга чейин туруктуу өнүгүүсүнүн максаттарын, приоритеттерин жана милдеттерин аныктайт. Андан сырткары бул программанын максаты – жакынкы келечекте айыл аймактын жашоосун ар тараптан жакшыртууга ыңгайлуу шарттарды түзүүдө, жергиликтүү бийликтин кылган иш аракеттери көрсөтүлгөн.

Бул программаны иштеп чыгуу максатында, жергиликтүү бийлик органдары тарабынан атайын 2020-жылдын 9-апрелиндеги № 86 номерлүү буйрукка негиз жумушчу топ түзүлгөн. Бул жумушчу топтун курамында ар тармактын өкүлдөрү катышып,айыл аймагыбыздын жакынкы 3 жыл аралыгында ыкчам жана туруктуулук менен өнүгүү багыттарын аныктап, өнүгүү жолдорун чагылдыруучу документти иштеп чыгышты. Ошондой эле бул программаны иштеп чыгууда, айыл аймагыбыздын 2024-жылга чейинки башкы стратегиялык планынын иш-чаралары эске алынды.

Бул программага Көк-Жар айыл аймагынын соңку жылдардагы негизги экономикалык өнүгүүсүнүн жыйынтыктарын жана 2020-2022-жылдардагы негизги макроэкономикалык жана микроэкономикалык көрсөткүчтөрүнүн болжолу пайдаланылды. Муну менен катар, албетте жаштарыбыз маданияттуу чөйрөдө жана жогорку моралдык коомдун өнүгүүсү үчүн, биздин айыл аймагыбызда ыңгайлуу, сергек, бай жашоо болуусу шарт. Ошондой эле жеткиликтуу билим алууга, кызмат көрсөтүүдөгү бийиктиктерди багындырууга, жаны муунубузду татыктуу тарбиялоого милдеттүүбүз. Эгерде социалдык-экономикалык программада көрсөтүлгөн милдеттерди иш жүзүнө ашырууга жалпыбыз салым кошсок, айыл аймагыбызда чон ийгилик жаралаарына терен ишенем.

Бул айылдын социалдык-экономикалык өнүгүү программасы элдин турмуш шартын,

жашоо - руханий деңгээлин көтөрүү менен жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ролун жогорулатуу максатын көздөйт. Айыл аймак үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдүн мезгили келди. Айыл аймагынын туруктуу өнүгүүсү бул - региондун социалдык –экономикалык өнүгүүсү, азыркы муундун жыргалчылыгына келечек муундун жыргалчылыгы шайкеш келиши, курчап турган чөйрөнүн орду толгус бузулуп кетишинен сактоо, мыйзам-ыйман талаптарына ылайык гармондуу коопсуз, коомдук мамилени орнотуу. Ошондуктан жаңы кырдаалды баалап алдыга туруктуу өнүгүү максатында ушул программаны даярдоо зарыл болду.

1. СЭӨПны даярдоо үчүн ченемдик-укуктук негиз

• КР Конституциясы;

• КР Бюджеттик кодекси;

• «Жергиликтүү өз алдынча башкаруу жөнүндө» КР Мыйзамы;

• Туруктуу өнүгүүнү стратегиялык жактан пландоо боюнча методология, (КР Экономика министрлигинин 2015-жылдын 27-февралындагы №45 Буйругу менен бекитилген)

• Шаарлардын жана айылдык аймактардын социалдык-экономикалык өнүгүү программаларын даярдоо боюнча ЖӨБО үчүн усулдук колдонмо (Экономика министрлигинин 2019-жылдын 15-майындагы №63-А жана ЖӨБЭММАнын 2019-жылдын 16-майындагы №1-18/56 биргелешкен буйруктары менен бекитилген)

• Жергиликтүү деңгээлде программалык негизде бюджеттерди түзүү, кароо жана аткаруу тартиби тууралуу нускама (КР Финансы министрлигинин 2019-жылдын 23-июлундагы №69-Б Буйругу менен бекитилген)

Көк-Жар айыл аймагы тууралуу кыскача маалымат

Кыскача тарых жана жалпы маалымат

Көк-Жар айыл аймагы Ош облусунун батыш-түштүк бөлүгүндө, Ноокат районунун батыш бөлүгүндө жайгашкан, 1996-жылы уюушулган. Көк-Жар айыл аймагынын жалпы аянты 16 107 кв.км түзөт. Түндүгүнөн Найман айыл аймагы, чыгышынан Бел айыл аймагы, түштүгүнөн Кулатов айыл аймагы, батышынан Он-Эки-Бел аймагынын чек аралары менен чектешет. Райондун борборунан 22 км, ал эми облустун борборунан 60 км алыстыкта, жакынкы темир жол станциясынан 25 км, жакынкы аэропорттон 75 км, республиканын борбору Бишкек шаарынан 640 км аралыкта жайгашкан.

Айылдык аймак Бишкек -Ош-Баткен республикалык маанидеги автожолдун боюнда орун алган. Аймак 6 айылдан турат. Алар –Жийде, Борбаш, Көк-Жар, Каранай, Сарыканды жана Алашан айылдары.

Климаттык шарты

Көк-Жар айылы Алай тоо кыркаларында жайгашкан Дениз денгээлинен 1275 метр бийиктикте. Климаты кескин континенттик, кышы суук жана узак, жайкысын ысык. Кышкысын аба ырайы 20-25 градус суук, жайкысын 20-30 градуска ысык.

Демографиялык көрсөткүч

Көк-Жар айыл аймагында жалпы калкынын саны 2020-жылдын 1-январына карата 22 225 адам анын ичинен 11370 аялдар, 10885 эркектер түзөт. 0-15 жашка чейинки жаштар 8 %зын түзөт. Ал эми 2019-жылы 0-15 жаштар 7 % зын түзөт. Кыскасы айыл тургундарынын саны 2016-жылдан 2020-жылга чейин 1905 адамга көбөйдү. 2019-жылы сыртка кеткен жарандардын саны 2500–адам. Ал эми 2020-жылгы сырткы кеткен жарандардын саны 3876 адам, али эми ички миграция - 6,4% түзөт.

Айылдын аталышы	Кожолук саны	Калктын саны	Жашаган жеринде жок	Эркетер жаш курагы					Аялдар
				0-15	16-17	19-62	63+	Бардыгы	0-15	16-17	18-57	58+	Бардыгы
Жийде	805	4950	676	903	49	1423	106	2432	878	28	1404	236	2518
Борбаш	786	4776	686	818	45	1381	118	2317	769	36	1510	180	2459
Көк-Жар	569	3318	600	510	42	1041	58	1609	481	40	1063	165	1709
Каранай	435	2847	472	472	53	917	47	1436	435	45	873	103	1411
Сарыканды	543	3381	727	567	62	1010	58	1635	564	63	1072	110	1746
Бардыгы	3634	22255	3876	3793	304	6659	433	10885	3576	256	6885	909	11370

Эмгекке жарамдуу адамдардын саны -7387 эркек жана 8060 аялдар түзөт. Негизинен айыл тургундары мал чарбасы жана дыйканчылык менен эмгектенет. Орточо эсеп менен калктын кирешеси бир айына 4350 сомду түзөт. Жумушсуз адамдар – 2000 адам.

Пенсионерлердин саны 1178 адам, 18 жашка чейинки ДМЧ адамдардын саны 35 адам ал эми 18 жаштан жогорку ДМЧ адамдардын саны 42 адам. 2020-жылга ДМЧ адамдардын саны салыштырмалуу 4% көбөйдү. Себеби: Медициналык маалыматка таянсак экологиянын бузулушунан жана экологиялык таза азык-түлүк менен азыктанбаганына байланыштуу жана энелердин ден-соолугунун начардыгынан ДМЧ балдар көп төрөлүүдө. Туубаса торолгон адамдардын саны 77 болсо, кийин майып болуп калган адамдардын саны 137 адамды түзөт. Тышкы мигранттардын балдарынын саны 340 бала ал эми, ички мигранттардын балдарынын саны 19 бала. Жакырчылыктын денгээлин социалдык паспорттоштуруунун негизинде 2020-жылга 14% болсо 2020-жылга 17% болуп 3% көбөйдү. Азыркы учурда аз камсыз болгон үй-булөлөрдүн саны 484 аял жөлөк пул алат. Жергиликтүү бюджеттен аз камсыз болгон жана ДМЧ адамдарга шарттарына карап 2000 сомдон, 5000 сомго накталай акча менен камсыз болушат. Турмуштук оор кырдаалда турган үйлөргө 5000 сомдон, 10000 сомго накталай акча менен камсыз болушат.

Айлана чөйрөнү коргоо:

Таштанды маселеси:

Көк-Жар айыл аймагы боюнча таштанды маселеси эн көйгөйлүү маселелердин бири болуп саналат. Таштанды маселесин жайында чечуу максатында 2013-жылда «Көк-Жар-Тазалык» муниципалдык ишканасы ачылган. Анын базасын чындоо максатында жергиликтүү бюджеттин эсебинен 2 млн сомго эксковатор сатып алынган. Тазалыкты сактоо жана айлана чөйрөнү коргоо максатында жылына 40-53 тонна таштанды чыгарылат. Таштанды чыгаруучу техникалар жок болгондуктан ар кайсы менчик техникаларды жалдап иштетууго туура келет . Мектепти жана бала бакчаны жылытуудан чыккан комур отунунун кулун жалданган менчик автоунааларга жуктолуп чыгарат.

Айыл аймакта таштанды тогуучу жай жок. Айыл ичинде атайын таштанды салуучу контейнерлер коюлбагандыктан таштандылар ар кайсы жерге ыргытылат. Айылыбыз мамлекеттик маанидеги жолдун боюнда жайгашкандыктан озгочо Кызыл-Кыя-Көк-Жар- Ош жолунда таштанды коп. Себеби ары бери откон жургунчулор таштандыларын пакеттерге салып таштап кетишет.

Жердин кыртышы, айдоо жерлер, жайлоо жана өсүмдүктөр

Айылдык аймакта жалпы жер аянты -16107 га анын ичинен суу баскан аянт 1429га. Жалпы 2300 дыйкан бар. 2019-жылда 232 га жерге арпа, 380 га жерге буудай, 180 га жерге картошка, 203 га жерге жашылча айдалган. 2020-жылы арпа – 217 га, буудай – 385 га, картошка – 180 га, жашылча – 203 га айдалган же 10% коп айдалган.

Айыл тургундары дыйканчылык менен эмгектенгендиктен арпа, буудай, картошка жана башка жашылчаларды эгишет. Жер кыртышы чопо жана шорлуу болгондуктан тушумдуулук томон. Минералдык жер семирткичтерди коп колдонбогондуктан экологиялык жактан таза, сапаттуу тушум жыйналат. Биздин айылда азыркы учурда буудай 50%, арпа 30% жана картошка 80% айдалып мол тушум алып жатышат. Элдердин көпчүлугу дыйканчылык менен алектенип дыйкандар күнүмдүк турмуш-тиричилигин өткөрүшөт. Сугатка Жаны-Ноокат айыл аймагынан башталган Чили жана Кулатов айыл аймагына караштуу Абшыр-Ата дарыяларынын суусу пайдаланылат.

Көк-Жар айыл аймагында «Абшир Таңы» СПАсы 2000-жылдары түзүлүп, алты айылдагы 2386 га жер аянтын сугат суу менен камсыз кылууга аракет жасалат. Бирок 1800 гектар гана сугат суу менен камсыз болот. СПАга тиешлеүү ички каналдардын узундугу 32 км 860 метрди түзөт, анын ичинен 15 км бетон латок арыктар, ал эми 17 км 840 метри жер арыктары. СПАнын мүчөлөрү 3835 фермердик чарбалар. 2020-жылга карата СПАнын бюджети 2085000 миң сомду түзөт. Бюджеттин аткарылышы жылына 70-75% түзөт.Анткени, айдоо жерлери толугу менен сугат суу менен камсыз болбойт. Сугат суу системасынын эскилиги жеткен, талкаланган, ошондуктан бөлүнгөн суунун көлөмү жоготууга учурап жатат. Андан сырткары Сарыканда жана Алашан айылдарынын алдыңкы зоналарын сугат суу менен камсыз кылуу канал аркылуу өтө кыйын.

Мал чарбасы

Көк-Жар айыл аймагында 2020-жылга карата катталган малдын саны: Уй – 5239 баш, кой – 11570 баш, жылкы – 710 баш, эчки – 1613 баш, канаттуулар – 12204 баш катталган.

2019-жылга салыштырмалуу уйдун саны 193 башка, койдун саны 1369 башка, жылкынын саны 50 башка, канаттуулардын саны 1230 башка кобойгон. Элдин көпчүлүгү мал чарбасын көбөйтүп малга басым жазап асыл тукумдуу малдарды алып келишип малдын сапатын жакшыртууда.

Жайыттар ички, ортонку жайыттардан турат. 5460 мин га жайыт бар. Ички жайыт 2300 га. Ортонку жайыт – 3160 га. Жайыт пайдалануучулардын 15 мучосу бар.

2750 шарттуу мал бар. Жайыт бирикмесинин курамында торага, бухгалтер, инспекторлор эмгектенет. Шарттуу малдын башына толоно турчу акчанын саны кара мал үчүн 119 сом, кой жана эчкиге 63 сом, жылкыга 200 сом. Жайытты пайдалануу үчүн жалпысынан 491 миң сом жыйналат, анын ичинен мал үчүн 380 миң сом жайыт акысы чогулат. Бугункү күндө жайыттардын жолдору начар абалда жана деградация болгон жайыт жерлери бар.

Инфраструктура:

Көк-Жар айыл аймагында билим беруу тармагы боюнча 8 мектеп иштейт. Алардын 5 орто мектеп, 2 толук эмес орто мектеп жана бирөө башталгыч мектеп Алар төмөнкүлөр; Жийде айылындагы М Мамытов атындагы «Жийде» орто мектеби. Бул мектепте 925 окуучу жана 60 мугалим иштейт. Каранай айылындагы “Каранай” толук эмес орто мектеби. Бул мектепте 209 окуучу жана 20 мугалим эмгектенет. Алашан айылында Б. Матаипов атындагы «Алашан» орто мектеби. Бул мектепте 274 окуучу жана 28 мугалим эмгектенет. Көк-Жар айылындагы «Көк-Жар» гимназия класстары бар инновациялык мектебинде, 1117 окуучу жана 75 мугалим эмгектенет. Сарыканды айылында «Маданият» орто мектебинде 288 окуучу жана 28 мугалим эмгектенет. Ал эми ушул эле айылдын Дедек-Бүбү участкасында Дедек-Бүбү толук эмес орто мектеп бар. Бул билим беруу мекемесинде 84 окуучу жана 12 мугалим эмгектенет. Борбаш айылындагы «Борбаш» орто мектебинде 746 окуучу жана 49 мугалим эмгектенет.

Жалпы айылдык аймак боюнча 100% билим берүүгө тартылган. Бирок Сарыканды, Каранай жана Алашан айылдарындагы мектептери авариялык абалда. Бул окуп жаткан окуучулар жана окутуп жаткан мугалимдер өз өмүрлөрүн тобокелге салып иштеп жатат. Бул мектепттердин авариялык абалы боюнча тиешелүү органдардын корутундулары бар. Айыл аймактагы мектептердин билим сапаты Ноокат райондук билим берүү бөлүмүнүн статистикалык маалыматына таянсак 42% ти түзөт.

Мектепке чейинки билим берүү боюнча жалпы маалымат:

Айыл аймак боюнча , 6 муниципалдык жана 1 жеке балдар бакчасы иштейт. Жалпы мектепке чейинки билим берүүгө 533 бала тартылган. 700 бала балдар бакчасына тартылбай калган. Жалпы айыл аймактын 60%га жакыны мектепке чейинки билим берүү мекемелерине бара албайт.

Жийде айылындагы М Мамытов атындагы Жийде орто мектебинин алдында баштапкы билим берүү мекемеси ачылып 0 класска барышат. Бул мектептеги 0 класстын окуучуларын ысык тамакөаш менен камсыз кылуу максатында, 2017-жылы айыл өкмөт тарабынан 2 га жер аянты ажыратылып берилген. Бул жер аянтынан картошка, сабиз, пияз ондурулот.

Көк-Жар айыл аймагы боюнча ички жолдордун узундугу 88 км тузөт. Бул жолдордун ичинен болгону 6 кмге асфальт төшөлгөн. Канааттандырарлык абалда ички жолдордун үлүшү 63% түзөт.

«Тешик-Таш» ИСКАКБсынын тейлөөсүндө алты айылда 3634 кожолук бар. Бирок көчөдөгү калонкалар аркылуу таза суу менен камсыз болгон кожолуктар 65% зын түзөт. Ал эми 0,5%зы жеке үйүнүн ичине таза суу киргизген. «Тешик-Таш» ИСКАКБсынын тейлөөсүндө 74 км узундуктагы таза суу линия магистралы бар. «Тешик-Таш» ИСКАКБсынын тейлөөсүндө кошумча дагы Борбаш жана Жийде айылдарында  500 м³ суу кампасы жана Көк-Жар айылында 250 м³ суу кампасы бар. Суу кампаларында чогулган суу, калктын керектөөлөрүн камсыз кылбайт. Ошол себептен 1000м³ суу кампасын жана 12 км узундукта суу түтүгүн тартуу зарыл. Себеби азыркы суу кампаларга куйюлуучу суулар ачык дарыядан агып келген суу менен толтурулат. Таза суу линияларынын эскилиги жеткен.

Коомдук жерлердин жарыктандырылуусунун көлөмү 60% га жеткен . Айыл аймактагы жаны конуштарга гана түнкү жарыктандыруу жеткен эмес. Жыл ичинде жарыктандырууга жергиликтуу бюджеттен 200000 сом акча каражаты сарпталат. Көк-Жар айылы жашоочулар үчүн ыңгайлуу болуп эсептелет, башка райондогу айылдарга салыштырмалуу кылмыштуулуктун саны азайып жана түнкүсүн басып жүрүүгө ынгайлуу шартар түзүлдү. 2019-2020 жылдары түнкү кылмыштуулуктун саны 10%, айыл ичинде уруулардын саны 14% азайды. 2020-жылгы кылмыш катталган жок.

Калктын арасынан өзгөчө жаштар ден-соолугун чыңдоо үчүн спорт менен машыгып келе жатышат. Айыл аймакта муниципалдык 2 ачык футбол ойноочу спорт аянтчасы бар. Айыл аймакта Каранай –Таймащ жана Көк-Жар таймаш спорт клубтары бар. Андан сырткары спорттун футбол, улуттук күрөш, волейбол, ордо атуу жана шахмат секциялары иштейт. Жогоруда аталган Каранай-Таймаш спорт клубунун спортсмендери, спорттун Пенчак-Силак түрү боюнча азия 7 азия жана 5 дүйнө чемпиондук курларын алышты. Спорттун футбол туру боюнча айыл аймактын футболистери ар кандай райондук жана областык мелдештерде байгелүү орундарды алып келишет. Айыл аймактын элинин 68% спортко кызыгып ар кандай иш чараларга катышып ийгиликтерге жетишип жана жаштардын спортко болгон кызыгуусу артат. Азыркы учурда спорт менен алектенишип кылмыштуулуктун саны азайды жана жаштар ден-соолугун чындап жатышат.

Маданият тармагы боюнча;

Көк-Жар айылдык клубу 1986 жылы курулган. 2016-жылы АРИС тарабынан жалпы сметалык баасы 1млн сом грант жумшалган. Бул акча каражатына клубдун электр жабдыктары, полу, сахна дубалдарын сырдоо жана чатырын жанылоо иштери жүргүзүлгөн. Маданият тармагында 5 адам эмгектенет, директор, көркөм жетекчи, техникалык музыкант жана кароол эмгектенет. Жыл сайын райондук маданият бөлүмү тарабынан бекитилип берилген планга негиз иш алып барылат. Клубтун ичинде 430 адамга ылайык орундук менен камсыз болгон. 2019-жылы жалпысы 15 маданий иш-чара өткөрүлдү. Ал эми райондо уюштурулган мадания иш-чараларга Улуу Тоо айымдары жана Шайыр Апалар топтору катышып, байгелүү орундарды ээлеп жатышат. Клубда 2 ийрим уюштурулган. Атап айтсак бий жана комуз боюнча. Азыркы мезгилде клубка тиешелуу 1 музыкалык аппарат жана 1 аккордеон бар. Ал эми улуттук музыкалык аспаптар жана улуттук кийим-кечектер жетишерлик болбогондуктан маданий тейлөөдө толук кандуу иш алып барууда кыйынчылыктарга дуушар болуп келет.

Китепкана тармагы боюнча.

Көк-Жар айылынын калкынын саны 22255 адам, мунун ичинен 56 % китеп окурмандарын тузот. Себеби айыл аймакта муниципалдык Жийде жана Борбаш айылдарында китепканалар бар. Китеп фондунда Борбаш айылындагы китепканада 13000 даана - китеп, 2– газета, 1 – журнал тиркелип турат , ал эми Жийде айылындагы китепканада 9804 даана китеп, 2-газета жана 1 журнал тиркелет. Китепканаларда атайын китеп окуу үчүн кааналарда, окурмандар үчүн шарттар түзүлгөн эмес. Мунун кесепетинен жана шарттын жоктугунан жылдан жылга окурмандардын саны азайуда.

Коомдук уюмдар:

Көк-Жар айыл аймагында төмөнкү коомдук уюмдар иштешет. Алар аксакалдар соту, аялдар кенеши, «Көк-Жар жаштары » коомдук фонду, «Жийде жаштары” коомдук фонду жана “Каранай жаштары” коомдук фонду. Бул уюмдар тарабынан айыл аймактын инфракструктурасын жана экономикалык өсүшүнө жардам беришип келүүдө.

Аксакалдар соту тарабынан 2019-жылда 45 иш каралып, айыл өкмөт бюджетине 48632 сом админстративдик айып пулдар салынып, кириштелген.

Көк-Жар жаштары коомдук фонду тарабынан Көк-Жар гимназия класстары бар инновациалык мектебинин футбол ойноочу спорттук аянтчасын кайрадан жашылдандырып беришти. Андан сырткары Көк-Жар мектебинин жакшы окуган 15 окуучуга 500 сомдон ар чейрек сайын стипендия беришет.

Каранай жаштары коомдук фонду тарабынан айылдагы мектепке жыл сайын 10000-20000 сомго чейин окуу куралдары сатып алынып берилет. Фонд тарабынан айылдагы мечитке 1,5 млн сомдук эмеректерди алып беришкен. Башкача айтканда мечитке таза суу түтүгү тартылып, аристон коюлган. Андан сырткары азан айтуу учун колонкалар алынган.

Жийде жаштары коомдук фонду тарабынан айылдагы негизги көчөлөрдү жарыктандырууда жакындан жардам беришкен. Айылдагы аз камсыз болгон 5 үй-бүлөгө жылына 1 тоннадан көмүр алып беришет. Мектептеги жакшы окуган 18 окуучуга айына 320 сомдон стипендия берип турушат.

Аялдар кенеши айыл аймактын өсүп өнүгүшүнө салым кошуп келишет. Аялдар кенешинин активдуу 256 мүчөсү бар.

Ушул коомдук уюмдардын иштеши үчүн шарттарды түзүү абзел. Атайын кааналарды бөлүп берүү зарыл. Андан сырткары жаштар фондорун регистрациядан өткөрүүгө жардам керек.

Жергиликтүү бюджет

Көк-Жар айыл өкмөтүнүн жергиликтүү бюджетинин киреше бөлүгүнүн аткарылышы 2019-жылга карата жалпысы болуп 20338,1 (жыйырма млн үч жүз отуз сегиз миң бир жүз) сомду түзүп, 2017-жылдын аткарылышына карата 2663,9 (эки млн алты жүз алтымыш үч миңмтогуз жүз) сомго ашыкча аткарылды.

2017-жылга карата төмөнкү салык төлөмдөрүндө өсүү болду. Тактап айтканда салык агенттери төлөгөн киреше салыгы 2019-жылга карата 685,9 (алты жүз сексен беш миң тогуз жүз) сомго өсүү берген. Себеби 2019-жылга карата муниципиалдык кызматкерлердин айлык майанасы жогорулап, айыл аймагынын айланасында иш жүргүзүп жаткан кээ бир ишканалар толук такаталып, киреше салыгы толук айыл өкмөтүнө төлөндү.

Патент негизинде төлөнүүчү салыктын түрү 2019-жылга карата 328,4 (үч жүз жыйырма сегиз миң төрт жүз) сомго ашыкча аткарылган. Анткени айыл аймагыбызда борбордук базар жайгашкандыгына байланыштуу патент негизинде иш алып барчу соода кызматкерлеринин саны өсүп жатат.

Кыймылдуу мүлк салыгынан төлөнүүчү салыктын түрү да 2019-жылга карата 124,3 (бир жүз жыйырам төрт миң үч жүз) сомго өсүү болгон. Бул өсүүгө жылдан жылга айыл тургундарынын транспорт каражаттарын сатып алуусу жогорулап жаткандыгы себеп.

Роялти салыгы 2017-жылы 471,0 (төрт жүз жетимиш бир миң) сом болсо 2019-жылга карата 642,8 (алты жүз кырк эки миң сегиз жүз) сомго аткарылып, 171,8 (беш жүз жетимиш бир миң сегиз жүз) сомго өсүү болгон. Себеби, айыл аймагыбызда гипс чыгаруу ишмердиги жакшы жолго коюулуп жылына белгилүү өлчөмдө өсүү берип жатат.

	2017 г.	2019 г	Откл,е
Кирешелердин аталышы	факт	факт	(+, -)
Жалпы кирешелер	17 674,2	20 338,1	2 663,9
Салыктык кирешелер	11 585,3	13 145,5	1 560,2
Салыктык агенттери төлөгөн киреше салыгы	3 512,0	4 197,9	685,9
Бирдиктөө салык деклорациясы	11,2	15,7	4,5
Патент негизиндеги салыктар	2 655,2	2 983,6	328,4
Милдеттүү патент салыгы	128,1	173,5	45,4
Ыктыярдуу патент салыгы	2 527,1	2 810,1	283,0
Мүлккө салык	1 890,3	2 014,6	124,3
Кыймылсыз мүлк салыгы	260,7	191,0	-69,7
Кыймылдуу мүлк салыгы	1 629,6	1 823,6	194,0
Жер салыктары	2 231,4	2 469,2	237,8
Физикалык тараптардан алынуучу жер салыгы	646,3	758,9	112,6
Юридикалык тараптардан алынуучу жер салыгы	1 066,6	1 125,3	58,7
Айыл чарба багытына кирбеген жер салыгы	518,5	585,0	66,5
Сатуудан алынуучу салык	814,2	822,3	8,1
Роялти	471,0	642,8	171,8
Салыктык эмес кирешелер	6 007,7	7 152,8	1 145,1
Кен байлыктарга лицензия кармагандыгы үчүн салык	3 026,7	1 560,2	-1 466,5
Калктуу конуштарда жайгашкан ижара акысы	93,9	90,0	-3,9
Жайыт төлөмү		418,3	418,3
Кайра бөлүштүрүү фондунун ижара төлөмү	486,5	504,4	17,9
Муниципиалдык менчикте турган обөектилерден төлөнүүчү ижара акы	102,9	142,0	69,3
Таштанды төлөмү	364,8	399,9	35,1
Атайын каражаттар	1 932,9	2 038,0	105,1
Учурдук жардам		2 000,0	2 000,0
Айыл чарба багытына кирбеген жерлерди сатуудан түшкөн салык	81,2	39,7	-41,5

Киреше бөлүгүнүн 2017-жылдан 2019-жылга салыштырмалуу төмөндөп кеткен салыктын түрүнө кыймылсыз мүлк салыгы кирип, төмөндөө өлчөмү -0,73%ды түздү.

Таблица 2. Бюджеттик чыгашалар (тыс.сом)
Наименование расходов	2017	2019	0
	Факт исполнения	Факт исполнения	Отклонения +/-
Пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо	6751,8	7834	1082,2
Граждандык коргонуу	0	0	0
Экономикалык маселелер	1127,7	1884,5	756,8
Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр	5034,1	5760,9	726,8
Эс алуу, маданият жана спорт	1397,1	1211,4	-185,7
Билим берүү бөлүмү	6766	11791,5	5025,5
Социалдык коргоо	219	237	18
Всего по разделам	21295,7	28719,3	7423,6

2019-жылы 2017-жылга салыштырмалуу чыгаша бөлүгү боюнча көпчүлүк басым пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо жана билим берүү бөлүмүнү каралды.

Көк-Жар айыл окмотунун 2020-жыл үчүн бекитилген планы киреше жана чыгаша боюнча 26701,2 миң сомду тузот. Анын ичинен жергиликтуу бюджет 20208,3 миң сом күтүлүүдө. Бул көрсөткүч откон жылдын аткарылганына салыштырмалуу 3666,6 миң сомго көп бекитилди.

Программанын максаты:

Элге кызмат кылуу максатында айыл өкмөтөтүнүн аппарат кызматкерлерине жетишээрлик деңгээлде шарттарды түзүп, заманбап жабдуулар жана эмеректер менен камсыз кылуу. Калк менен айыл өкмөтүнүн ортосундагы бирин-бири түшүнүү иштерин жакшы жолго коюу. Айыл өкмөтүндө иштөө шарттарын жакшыртып, кызматкерлер эл менен тыгыз иштешип, айыл тургундарынын айыл өкмөтүнө болгон ишенимиң арттыруу. Ошондой эле, айыл өкмөтүнүн муниципиалдык адмиңистрациялык имаратынын сакталышын катуу көзөмөлгө алуу менен шаар тибиндеги адмиңистрациялык имараттар сыңары заманбап курулмалар менен жабдылат.

Айылдык аймак боюнча жалпы айдоо жерлерин натыйжалуу пайдаланып, алардын асылдуулугун жогорулатуу менен айыл чарба продукцияларын өндүрүүнүн көлөмүн жогорулатуу, жана бул иш-чараны кеңири жайылтуу. Жараксыз же болбосо суу барбаган жерлерди аныктап, тамчылатып сугаруу ыкмаларын колдонуу менен мөмөлүү бак-дарактарды отургузуп жерди туура пайдалануу.

Айыл шартына ылайык мал чарбачалыгын колдоо менен мал чарбачылыгынан алынуучу продукциялардын көлөмүн көбөйтүү. Малдардын санына эмес сапатына көңүл бөлүп, таза жана сапаттуу продукцияларды өндүрүү. Ветеринардык сервистерге көңүл бөлүп, профилактикалык оорулардын алдын алуу жана даарылоо багытында ветеринардык адистердин билим сапатын жогорулатуу.

Айыл тургундары жана жаштар арасында таштандыларды тиешелүү жайларга гана таштоо зарыл экендиги туурасында түшүндүрүү иштерин жүргүзүү менен айылдык аймакты таштадысыз таза аймакка айландыруу. Айыл тургундарына таштандыларды алып чыгып бир жерге топтоо иштерине шарт түзүү. Топтолгон таштандыларды айыл ичинен тиешелүү жайга алып чыгып төгүү иштерин жогорку деңгээлде жолго коюу.

Калк арасында жана билим берүү мекемелеринде коопсуздук эрежелери тууралуу тиешелүү адистердин катышуусунда көптөгөн угууларды, окууларды жана тажрыйбаларды уюштүрүп, элдин коопсуздугун сактоо иштерин жолго коюу.

Айылдык аймактын тургундарынын жашоосуна ыңгайлуу шарт жаратып берүү. Таза-суу, электр энергиясы жана ички жолдор боюнча жалпы маселелерди кылдаттык менен карап чыгып, аларды чечүү мүмкүнчүлүктөрүн табуу. Ики жолдорду жарыктандыруу жана элдердин каттамы үчүн тратурадык жолдорду куруу менен шаар тибиндеги жолдорго жетишүү.

Калктын маданияттуулугун жогорулатуу жана бош убактысын туура пайдаланууга шарт түзүү. Борбордук паркты оңдоп элдерге эс алуучу маданий борбор куруп берүү менен элдин маданиятын жогорулатууга өбөлгө болуу. Спорттук иш-чараларды уюштүрүп, жалпы калкты бакубат жашоого үндөө. Майрамдык күндөргө карата иш-чараларды иштеп чыгып, айылдар арасында болгон биримдикти бекемдөө.

Билим берүү тармагында заманбап технологияларды колдонуу менен сапаттуу билим алууга шарттарды түзүү жана балдардын билим деңгээлин жогорулатуу. Айыл аймагыбыздын жашоочуларынын 90% балдарын балдар бакчаларына барып тарбия алкуусун камсыз кылуу.

Көк-Жар айылдык аймагынын приоритеттүү багыттары

1. Пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо
2. Экономикалык маселелер
3. Айлана-чөйрөнү коргоо
4. Коомдук тартип жана коопсуздук
5. Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр
6. Эс алуу, маданият жана спорт
7. Билим берүү
8. Социалдык коргоо

Приоритеттүү багыттарды сүрөттөө:

1. Пландоо, башкаруу жана администрациялоо.

Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын кызматкерлеринин эмгектенүүсүнө жогорку деңгээлде шарт түзүп берүү аркылуу ЖӨБ органдарынын тургундарга кызмат көрсөтүүсүнүн сапатын жогорулатуу. Айылдык аймактын социалдык –экономикалык маселелерин чечүүдө жарандардын активдүүлүгүн, маалымдуулугун жогорулатуу.

Тапшырмалар:

1. Көк-Жар айыл аймагынын 60 (%) га жакын жарандарды жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүгө катыштыруу.

2. ЖӨБ органдарынын калкка кызмат көрсөтүүсүнө шартты түзүү.

3. АӨ кызматкерлеринин дараметин жогорулатуу.

4. Жергиликтүү бюджеттин киреше бөлүгүн 30% жогорулатуу

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын Көк-Жар айылдык аймагынын жашоочуларына кызмат көрсөтүүсүнө шарттарды жакшыртууга көңүл бурулат. Калктын жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүгө катышуусун жогорулатууга маани берилет. Муниципиалдык кызматкерлердин иштешине толук шарт түзүлөт. Айыл өкмөтүнүн администрациалык имаратынын туруктуулугу сакталат жана заманбап үлгүдө жаңыланып турат.

2. Экономикалык маселелер

Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын экономикасын, анын ичинде мал чарбачылыгын өнүктүрүүгө, айыл чарба өсумдуктөрдүн жана мөмө жемиштердин түшүмдүүлүгүн жогорулатууга жана өнөр жай тармагын өнүктүрүүгө көмөктөшүү.

Тапшырмалар:

1. 2020-2023 жылдар аралыгында дыйкан-фермерлерге асыл-тукум мал чарбаларын уюштурууга комок корсотуу

2. Ветеринардык тейлөөнүн сапатын жогорулатууга көмөктөшүү

3. Жайыттарды деградацияга учуратпоо боюнча алдын ала чараларды коруу.

4. Жайыттардын инфраструктурасы жакшыртуу.

5. Айыл чарба осумдукторун остуруу боюнча дыйкандарга жана айыл тургундарына комок корсотуу

6. Айыл тургундарынын кредит алуу мумкунчулукторун жакшыртуу.

7. Суу жетпеген кайрак жерлерди өздөштүрүүгө көмөктөшүү.

8. Сугат суу менен толук камсыз болбогон 1800 гектардын 30% на сугат суу жеткирүү.

9. СПАнын кирешесин 20% га жогорулатуу.

10. Улуу Тоо участкасына күнүнө 3000 тонна цемент чыгаруучу заводдун ачылыша көмөктөшүү.

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Көк-Жар айыл аймагынын 2020-2023-жылдарда экономиканын айыл чарба багытында айдоо жерлерин натыйжалуу пайдалануу менен алардын көлөмүн арттыруу болуп эсептелинет. Ал үчүн айыл чарба продукцияларын өндүрүүнү көбөйтүүнүн негизги булактары болгон сугат жерди которуштуруп айдоо, асылдуулугун арттыруу үчүн көп жылдык өсүмдүктөрдү айдап себүүгө жетишүү зарыл. Ички сугат каналдарын , чарбалар аралык каналдарды талапка ылайык келтирүү маселелери турат.

Бүгүнкү күндө суу жетпеген, кайрак жерлерди өздөштүрүү «Кыргыз Республикасынын 2020-2023-жылдарда туруктуу өнүгүү стратегиясында» белгиленген Жийде айылындагы Абылгазы өрөөнөнө сугат суу алып баруучу каналдын курулушуна ар тараптан көмөктөшүү менен 300 гектардан ашуун жерге суу чыгаруу милдети турат. Сарыкаңды айылындагы Кашка, Алашан айылындагы Нооруке участкаларындагы сугат суу танкыс болгон жерлерге тамчылатылып сугаруу методун колдонууну менен мөмөлүү бак-дарактарды отургузуу.

Мал чарбачылыгынан алынуучу продукциялардын көлөмүн арттырууда малдардын баш санын өстүрүүгө басым жасалбастан алардын асылдуулугун арттыруу, малдардын ар түрдүү ооруларына каршы күрөшүү, тоют базасын чыңдоо, жайыттарды рацианалдуу пайдалануу милдети турат. Малдардын асылдуулугун арттыруу багытында азыркы учурда айыл аймагыбызда малдарды атайын жасалма жол менен уруктандыруучу пунктары ачылып, иштер жүргүзүлүп жатат. Бирок, келечекте жалаң гана кара малдарды эмес майда жандыктарды да асылдандыруу жумуштары турат. М: таза кандуу кочкорлордун, текелердин породаларын алып келип асылдандыруучу чарбаларды түзүүгө көмөктөшүү.

Мындан сырткары малдардын ар түрдүү ооруларына каршы профилактикалык иштерди күчөтүүнү колго алуу. Ветеринардык сервистертен ишин жакшыртуу жана фермерлердин маалымдуулугун жогорулатууга көңүл бурулат.

3. Айлана-чөйрөнү коргоо

Максат: Айлана-чөйрөнү коргоону жакшыртуу.

Тапшырмалар:

1. Айыл аймакты таштандылардан арылтуу менен айыл тургундарына айлана чойронун тазалыгын сактоосун камсыз кылуу.

2. Борбордук таштанды сактоочу жайды ирээтке келтирүү.

3. Көк-Жар-Тазалык муниципалдык ишканасынын материалдык-техникалык базасын чыңдоо.

4. Коомдук жерлерди жашылдандыруу жана ирригация системасын оңдоо.

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Бул багытта таштандыны чогултуп жана жыйноо иштерине көңүл бурулат жана калкты таза жашоого үндөө жүргүзүлөт. Айыл аймагыбыздагы айылдарда, айрыкча соода-сатык борбору саналган Көк-Жар айылындагы соода дүкөндөрүнөн, ашканалардан,базардан ж.б. элге кызмат көрсөткөн ишканалардан аябагандай көп өлчөмдө таштандылар чыгарылат. Ал таштандыларды чыгарууну көзөмөлгө алуу бүгүнкү күнгө чейин жолго коюлбай келе жатат. Көк-Жар тазалык ишканасы аркылуу айылдардагы таштандыларды ташып чыгаруу, ошондой эле коммерциялык ишканалар менен келишим түзүү аркылуу, алардан чыккан таштандыларды атайын таштанды таштоочу жайга ташуу иштерин уюштуруу жагы пландаштырылууда. Келечекте атайын таштанды чыгаруучу техникаларды алуу, ар бир айыл,ар бир көчөгө таштанды топтоочу контейнерлерди алып коюу замандын талабы болуп эсептелет. Ошондой эле Көк-Жар тазалык ишканасынын колдоосу менен, бул ишканада эмгектенген кызматкерлердин санын көбөйтүп, таза айылга жетишүү максатында тынбай эмгектенүү күтүлүүдө.

Айылдык аймакта парктарды, көчөлөрдүн жээктери жашыл бак-дарактар, гүлдөр менен кооздоп, жагымдуу айылга айландыруу максатында көрктөндүрүү иштери улантылат.

4. Коомдук тартип жана коопсуздук.

Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын жарандарынын коопсуздугун камсыз кылуу жана коомдук тартипти сактоого көмөктөшүү.

Тапшырмалар:

1. Коомдук тартип жана коопсуздукту сактоо.

2. Жаштардын жана балдардын коопсуздугун камсыз кылуу.

3. Өзгөчө кырдаалдар боюнча калктын маалымдуулугун камсыз кылуу.

4. Жугуштуу оорулардын алдын алууга көмөктөшүү.

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Балдардын коопсуздугун камсыз кылуу үчүн жол эрежелерин түшүндүрүү иштери жүргүзүлөт. Чоң жолдун боюна жол кайгуул кызматкерлери күн сайын нөөмөттө турушуп, көзөмөлгө алышат. Борбордук көчөлөр жана билим берүү мекемелеринин жанына светофорлор орнотулат. Көк-Жар айыл аймагында өзгөчө кырдаалдар жана өрт коопсуздугу боюнча ар түрдүү кырсыктардан калк арасында мамлекеттик камсыздандыруу боюнча түшүндүрүү иштери жүргүзүлүп туруу.

Билим берүү мекемелеринде өрт коопсуздугун жолго коюу жогорулатып, мекемелер өрт өчүрүүчү заманбап шаймандарлар менен камсыз болушат. Окуучулар арасында өрт болгон учурда кандай чараларды колдонуу жана өрт учурунда мектептен чыгуу жолдору боюнча машыгуулар үзбөй алынып барылат.

Кооптуу жерлери айыл аймагыбыздын сел кетүү, жер титирөө, өрт коопсуздуктардан жана башка ушу сыяктуу кырсыктардын алдын-алуу үчүн иш чараларды өткөрүү. МЧС менен биргеликте сел агуучу каналдар улам тазаланып, кооптуу сайлардын жээктерине габион сеткалары жаткырылат жана бетон куюлуп коопсуз абалага келтирилет.

Ноокат РЭТ нын кызматкерлери менен биргеликте катуу шамал учурунда аварияны пайда кылчу факторлор жоюлуп, электр линияларына жакын жайгашкан дарактар улам кыйылып турулат.

5. Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр.

Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын жарандарына жашоого ыңгайлуу жана жагымдуу шарттарды түзүү.

Тапшырмалар:

1. Көк-Жар айыл аймагындагы 33 км ички жолдордун абалын жакшыртуу.

2. Жалпы пайдалануудагы жерлерге 13 км түнкү жарык берүүнү уюштуруу.

3. Борбаш, Сарыканды айылдарынын жашоочуларына электр жарыгы менен камсыз болушуна шарт түзүү

4. Айыл тургундарынын ____% таза суу менен камсыз кылуу .

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Социалдык-экономикалык жактан өнүгүүдөгү негизги көңүл бурулуучу тармак бул ички байланыш жол каттамдарын, калкты таза суу менен камсыздоону, электр столбаларын жана линияларын жакшыртуу болуп калмакчы. Ички жолдорду жарыктандырууга басым жасалып, мүмкүн болушунча бардык көчөлөр жарыктандырылып, шаар тибиндеги көчөлөргө жетишебиз. Жаңы түшкөн конуштардын инфраструктурасын жакшыртуу боюнча келечекте бир топ иштерди аткаруу зарылчылыгы бар. Айрыкча айылдардын ички жолдорун калыбына келтирүү, айыл жашоочуларынын көпчүлүгү жол жакка карай тамаркасынын чек араларын жылдыруунун натыйжасында ички жолдор кичирейип, эки автоунаа катары менен жүрүүгө мүмкүн болбой калган көчөлөр бар. Мына ушул көчөлөрдү атайын иш-чараларды кабыл алып, анын негизинде иш-аракеттерди жүргүзүү менен талапка жооп бере турган абалда кеңейтүү, жолдордун бойлоруна жакын отургузулган бак-дарактарды мыйзам талаптарынын негизинде кыйуу менен ички жолдорду кеңейтүү. Кеңейген жолдордун четине тротуарларды куруп, элдердин жана транспорт каражаттарынын кыймылына шарт түзүлүп берилет.

Ички арыктардагы жана каналдаргдагы кооптуу көпүрүлүр утурумдук оңдоолордон өткөрүлүп турат, зарыл участкаларда жаңыдан заманбап үлгүдөгү көпүрөлүрдө куруу негизги пландарда турат.

6. Эс алуу, маданият жана спорт.

Максат: Калктын маданияттуулугун жогорулатуу жана бош убактысын туура пайдаланууга шарт түзүү.

Тапшырмалар:

1. Калкты маданий иш чараларга тартуу үчүн клубдун материалдык жана техникалык базасын чындоо.

2. Балдар арасында көркөм чыгармачылыкты өнүктүрүү.

3. Жаштардын маданиятын көтөрүү. Жаштар үчүн атайын маданий борборун ачуу.

4. Калкты маданиятты өнүктүрүүгө тартуу.

5. Тарыхый эстеликтерди сактоо.

6. Спорт менен машыгууга шарттарды жакыртуу.

7. Балдарды жана жаштарды сергек жашоого үндөө .

8. Эс алуучу жайлардын шарттын жакшыртуу.

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Айылдык аймакта бакубат жашоо бул спорт менен машыгуу образын калыптандыруу болуп саналат. Бүгүнкү учурда спорт менен машыккан негизги калктын катмары – бул жаштар. Жаштар эле эмес, улуу муундагы жарандарга, мүмкүнчүлүгү чектелген жарандарга дагы спорт жана дене-тарбия менен машыгууга шарттар түзүлөт. Спорт курулмаларынын материалдык-техникалык базасын чыңдоого, ар түрдүү спорттук иш-чараларды, конкурстарды өткөрүүгө өзгөчө көңүл бөлүнөт. Коңушу айыл өкмөттөрүнүн арасында спорттук мелдештерди уюштуруп, биримдикке чакырып, жаштарды спортко тартуу жолго коюлат. Андан сырткары, спорттук иш чараларга, кыз-келиндер да тартылат.

Калктын ким экенин анын маданияты таанытат деген кеп бекеринен эмес. Айылдык аймактын өнүгүүсүнө маданият тармагы да чоң рол ойнойт. Келечекте маданият тармагын колдоп, маданиятты жогорулатуу багытында бир топ пландар каралып турат. Тактап айтсак, биринчи кезекте маданият үйүн капиталдык ремонттон чыгаруу, заманбап жабдуулар менен жабдуу, музыкалык аспаптар менен толук камсыз кылуу, ошондой эле маданият кызматкерлеринин иштөөсүнө толук шарт түзүү пландары каралып жатат. Даталуу күндөрү концерттик программалар жогорку деңгээлде даярдалып, элге жарык маанай тартуулап берилет. Аллеяларды куруу, эс алуу паркын кайрадан реконструкциялап, ар кандай балдар ойноочу атракциондорду куруу замандын талабы болуп саналат. Бул багытта да иш алып баруу планы ишке ашырылат.

Жаштардын жана жаштар уюмдарынын демилгелерин колдоо, алардын социалдык активдүүлүгүн жогорулатууга басым жасалат.

7. Билим берүү.

Максат: Сапаттуу билим алууга шарттарды түзүү. Мектепке чейинки билим берүүгө айыл аймагыбыздын жашоочуларынын 90% балдарын тартуу.

Тапшырмалар:

1. Мектеп окуучуларынын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарт тузуу менен материалдык-техникалык абалын жакшыртуу.

2. Аварилык абалдагы 3 билим берүү мекемелерине мамлекеттик бийликтин көңүлүн буруу.

3. Мектепке чейинки оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарт тузуу менен материалдык-техникалык абалын жакшыртуу.

4. Баланы мектепке чейинки билим менен камсыз кылуу

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Мектептердин материалдык-техникалык базасын чыңдоо максатында иштер алып барылат.

Айыл аймагыбыздагы Б. Матаипов атындагы «Алашан», «Маданият» орто мектептеринин жана «Каранай» толук эмес орто мектебинин, Алашан айылындагы «Алашан-Келечеги» жана Сарыкаңды айылындагы «Ак-Шоола», Каранай айылындагы «Тан нуру» балдар бакчаларынын имараттары азыркы талапка жооп бербегендиктен, аларды кайрадан заманбап типте куруу боюнча иш-аракеттерди алып баруу милдеттери тура.

Андыктан билим сапатын жогорулатуу максатында, билим берүү мекелеринде сапаттуу билим алууга шарттарды түзүүбүз зарыл. Айыл аймагыбыздагы ар бир билим берүү мекемесинин техникалык базасын чындообуз зарыл. Ар бир мектепке интернет желеси тартылган, аны туура багытта пайдаланууну үйрөтүүбүз зарыл. Ар бир мектепке байкоочу камераларды ар бир класска орнотуу керек. Андан сырткары ар бир мектепте медик кызматкерин жана кароолчу коюбуз зарыл. Ар бир мектепке заман талабына ылайык электрондук китепканаларды ачуубуз зарыл, орто кесиптик багыттагы билимдерди кайрадан жандандыруу керек. Мисалы айыл аймагыбызда жайгашкан Көк-Жар үрөнчүлүк кооперативи бар, анда иштеген жумушчулар баары пенсионерлер. Себеби жаны муундун балдары баары юрист, экономист, банкир, доктор жана башка ушул багыттагы билим алып калышты. Баарына жумуш орун табылбай, көпчүлүк жаштарыбыз чет өлкөлөргө жумуш издеп кетишти. Айыл аймагыбызда чач тарач, тигүүчү, ширетүүчү, агроном, жыгач уста, ж б кесиптер зарыл.

Мектепке чейинки билим берүү мекемелери, толук шарттары менен камсыз болгон эмес. Айыл аймак боюнча болгону 40% балдар гана балдар бакчаларына бара алышат. Калган балдар үй шартында чоң ата чоң эне колунда тарбия алышат. Балдар бакчаларын куруу максатында жогорку органдарга кайрылуубуз зарыл. Жергиликтуу бюджеттин эсебинен мындай чон курулуш обөектилерди кура албайбыз. Бирок жеке ишкерлер менен жакындан сүйлөшүп, жеке балдар бакчаларын ачууга тартуубуз керек. Балдар биздин келечек. Элибизде макал бар эмеспи, уядан эмнени көрсөн, учканда ошону көрөсүн деген. Биз балдарыбызга кандай тарбия берсек, келечек жашообузга ошондой кадам таштаган болобуз. Айыл аймактагы жалпы 90% балдарды, башкача айтканда 1199 бөбөктөрүздү мектепке чейинки билим беруу мекемелерине тартуубуз зарыл.

8. Социалдык коргоо ДМЧ адамдарды коомго тартуу.

Максат: 2021-2023-жылга чейин аз камсыз болгон, турмуштук оор кырдаалга кабыл болгон үй бүлөөлөрдү жана ДМЧ адамдарды коомго социалдаштырууга көмөктөшүү жана адаптация болууга шарттарды түзүү.

Тапшырмалар:

Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр

Айыл аймагыбызда социалдык чөйрөнү өнүктүрүүнүн негизги багыттарынын бири –калкты жакырчылыктан чыгаруу болуп эсептелет. Аталган багытта кеңейтилген масштабдагы комплекстүү жумуштар кедейчиликти кыскартуу менен күрөшүүдө калкты социалдык мобилизациялоо жолу менен биргеликте өкмөттүк эмес жана эл аралык уюмдарды тартуу менен аткарылат.

Атайын үй шартында билим берүүчү мугалимдерди жалдап, ДМЧ балдардын билим алуусуна шарт түзүү максатында иш-чаралар уюштүрүлат. Калктын аяр катмарлары, өзгөчө аялдар боюнча маалымат топтоо жана тиешелүү уюмдарга берүү менен жакырчылыкты жоюу максатында жумушсуз жарандар жумуш орду менен камсыз болушат. Аз камсыз болгон үй бүлөөлөргө жана катуу оорулуу адамдарга материалдык жактан жардам көрсөтүлөп, толук жетимдерге үй салууга жер тилкесин берилип жана өзүн тастыктаган документтерин алууга көмөктөшүү аркылуу калктын аяр катмарларынынын коомго кошулушуна шарт түзүлөт.

2021-2022-2023-жылдар үчүн бюджеттин долбоору.

Көк-Жар айыл өкмөтүнүн 2020-жыл үчүн бюджетинин долбоору киреше жана чыгаша боюнча 27910,9 миң сомду түзөт. Бул көрсөткүч үстүбүздөгү жылга салыштырмалуу 1209,7 миң сомго көп. 2021-жыл үчүн бюджетинин долбоору киреше жана чыгаша боюнча 30254,2 миң сомду түзөт. Бул көрсөткүч 2020-жылга салыштырмалуу 2343,3 миң сомго көп, ал эми 2022-жылга карата бюджеттин долбоору 31996,7 миң сом болуп 2021-жылга салыштырмалуу 1748,5 миң сомго көп белгиленди.

Салык агенти төлөгөн киреше салыгы боюнча 2020-жылдын долбоору 7380,0 миң сом болуп, 2020-жылга салыштырмалуу 1835,0 миң сомго көп. 2021-жылдын долбоору 9324,0 миң сом болуп, бул көрсөткүч 2020-жылга салыштырмалуу 1944,0 миң сомго ашыкча, ал эми 2022-жылдын долбоору 10256,4 миң сом болуп 2021-жылга салыштырмалуу 932,4 миң сомго көп белгиленген. Себеби алдынкы жылдарга жаны иш орундарын ачуу, орточо маянанын нормасын жогорулатуу пландарын коюулуп жатат.

Чакан ишкердиктин субьектилери үчүн бирдиктуу салык долбоор боюнча 127,0 миң сом болсо бул көрсөткүч 2020-жылдын көрсөткүчу менен тен . 2021-жылдын долбоору 127,0 миң сом болсо 2020-жылга тен ал эми 2022-жылы 127,0 миң сом болуп 2021-жылга салыштырмалуу суммасы бирдей белгиленди.

Патент боюнча 2020-жылдын бюджетинин долбоору 2700,0 миң сом болсо, 2020-жылга салыштырмалуу 90,0 миң сомго көп. 2021- жылдын долбоору 2020-жылга салыштырмалуу тен, ошондой эле 2022-жылы 2984,0 миң сом болуп 2021-жылга салыштырмалуу 284,0 миң сомго ашыкча пландалды. Бул салык түрү боюнча алдынкы жылдарда көптөгөн кирешелерди киргизуу планы бар.

Кыймылдуу мүлк салыгы боюнча 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 1660,0 миң сом болуп бул көрсөткүч 2020-жыл менен бирдей. Ал эми 2022-жылга 1715,0 миң сом болуп 2021-жылга салыштырмалуу 55,0 миң сомго көп пландалууда.

Кыймылсыз мүлк салыгы боюнча долбоор 2020-2021-жылдар үчүн 273,0 миң сом болуп 2020-жыл менен бирдей.

Физикалык тараптардан алынуууч жер салыгы 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 650,0 миң сом болуп, 2020-жыл менен бирдей. 2022-жылга 765,0миң сом болуп алдынкы жылга салыштырмалуу 115,0 миң сомго көп. Себеби алдынкы жылдарда берилүүчү тамаркалардын санынан бул салык түрүнүн жогорулашы күтүлүүдө.

Айыл чарба багытындагы жер салыгы 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 1000,0 миң сом болуп, 2020-жыл менен бирдей. Ал эми 2022-жылга 1066,6 миң сом болуп, 2021-жылга салыштырмалуу 66,6 миң сомго ашыкча болуусу күтүлүүдө. Себеби жердин асылдуулугуна карап, салык төлөмдөрүн жогорулатуу пландалууда.

Айыл чарба багытындагы эмес жер салыгы 2020-2021-2022-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 620,0 миң сом болуп, 2020-жыл менен бирдей.

Сатуудан түшкөн салык 2020-жылдын долбоору боюнча 590,0 миң сом болсо 2020-жылга салыштырмалуу 473,0 миң сомго аз белгиленген. 2021-2022-жылдын долбоору 950,0 миң сом болсо 2020-жылга салыштырмалуу 360,0 миң сомго көп белгиленген. Себеби алдынкы жылдарда салыктын ушул түрү боюнча иш алып барган ишканалардын санын өстүрүү планы бар.

Роялти салыгы боюнча 2020-жылга 486,8 сом белгиленип, 2020-жылга салыштырмалуу 26,8 миң сомго ашыкча белгиленди. 2021-жыл үчүн бюджетинин долбоору 504,8 миң сом болуп 2020-жылга салыштырмалуу 18,0 миң сомго ашыкча белгиленди. 2022-жылга 515,0 миң сом пландалып, 2021-жылга карата 10,2 миң сомго көп каралууда. Келечекте кен байлыктарын өндүрүүнү жогорку денгээлде жолго коюу планын колдонууда.

Калктуу пунктардагы жерлерден алынуучу акы 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 80,0 миң сом болуп, 2020-жыл менен бирдей. 2022-жылга карата 90,0 миң сом пландалып, 2021-жылга салыштырмалуу 10,0 миң сомго ашыкча каралууда.

Кайра болуштүрүу фондунун ижара акысы 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 520,0 миң сом болуп, 2020-жыл менен бирдей. Ал эми салыктын бул түрү 2022-жылга 572,0 миң сом болуп, 2021-жылга салыштырмалуу 52,0 миң сомго ашыкча божомолдонуп, буга жердин баллбанитетине карап ижара акысын жогорулатуу пландалууда.

Таштандыдан алынуучу салык долбоор боюнча 2020-2021 жылдарга 370,0 миң сом болуп 2020-жыл менен бирдей. 2022-жылга 382,0 миң сом пландалып, 12,0 миң сомго ашыкча каралууда.

Атайын каражат боюнча 2020-2021-жылдар үчүн бюджетинин долбоору 1932,0 миң сомго белгиленип, бул көрсөткүч 2020-жыл менен бирдей. Ал эми 2022-жылга 2000,0 миң сом акча каражаты пландалып, 2021-жылга салыштырмалуу 68,0 миң сомго ашыкча каралууда. Себеби, алдынкы жылдарда балдар бакчаларына баруучу балдардын саны өсүп, кошумча группалар ачылып, ата-энелер төлөмү өсөт.

	айыл окмоту Кок-Жар
МЕСТНЫЙ БЮДЖЕТ	факт	утвер.	2020			2021			2022
Наименование доходов	2019 г.	план 2020г.	прогноз	откл ожид-утвержд	темп	прогноз	откл	темп		откл	темп
					роста			роста			роста
2	3	4	6	7	8	9	10	11	12	13	14
Жалпы кирешелер	20338	20068,3	21497	1428,8	1,1	23356,3		1,1	25567,6	1742,5	1,1
Салыктык кирешелер	13145,5	14058	15487	1428,8	1,1	17808,8	2322	1,1	19313,6	1504,8	1,1
Салыктык агенттери төлөгөн киреше салыгы	4197,9	5545	7380		1,3	9324		1,3	10256,4	932,4	1,1
Бирдиктөө салык деклорациясы	15,7	127	127	0	1	127	0	1	127	0	1
Патент негизиндеги салыктар	2983,6	2700	2700	0	1	2700	0	1	2984	284	1,1
Кыймылсыз мүлк салыгы	191	273	273	0	1	273	0	1	314,6	41,6	1,2
Кыймылдуу мүлк салыгы	1823,6	1660	1660	0	1	1660	0	1	1715	55	1
Жер салыктары	2469,2	2270	2270	0	1	2270	0	1	2451,6	181,6	1,1
Физикалык тараптардан алынуучу жер салыгы	758,9	650	650	0	1	650	0	1	765	115	1,2
Юридикалык тараптардан алынуучу жер салыгы	1125,3	1000	1000	0	1	1000	0	1	1066,6	66,6	1,1
Айыл чарба багытына кирбеген жер салыгы	585	620	620	0	1	620	0	1	620	0	1
Сатуудан алынуучу салык	822,3	1063	590	-473	0,6	950	360	1,6	950	0	1
Роялти	642,8	420	486,8	66,8	1,2	504,8	18	1	515	10,2	1
Салыктык эмес кирешелер	7152,8	6010,3	6010,3	0	1	6016,3	6	1	6254	237,7	1
Кен байлыктарга лицензия кармагандыгы үчүн салык	1560,2	2570	2570	0	1	2570	0	1	2600	30	1
Калктуу конуштарда жайгашкан ижара акысы	90	80	80	0	1	80	0	1	90	10	1,1
Жайыт төлөмү	418,3	418,3	418,3	0	1	418,3	0	1	460	41,7	1,1
Кайра бөлүштүрүү фондунун ижара төлөмү	504,4	520	520	0	1	520	0	1	572	52	1,1
Муниципиалдык менчикте турган обөектилерден төлөнүүчү ижара акы	142	120	120	0	1	120	0	1	150	30	1,3
Таштанды төлөмү	399,9	370	370	0	1	376	6	1	382	6	1
Атайын каражаттар	2038	1932	1932	0	1	1932	0	1	2000	68	1
Учурдук жардам	2000
Айыл чарба багытына кирбеген жерлерди сатуудан түшкөн салык	39,7

2020-2022 жылдары 8 багыттар боюнча чыгымдардын суммасы 160 млн 161,8 мин. сомду түзөт.

Чыгымдарга анализ (в млн. сом)

№	Багыттар боюнча чыгымдар	2020	2020	2021	2022	2023
		(факт)	(план)	прогноз	прогноз	прогноз
1.	Пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо	7834	7649,7	7800,8	7750,8	7550,8
2.	Экономикалык маселелер	1884,5	3192,6	3442	3590	3600
3.	Айлана-чөйрөнү коргоо	300.0	300.0	300.0	300	300
4.	Коомдук тартип жана коопсуздук	0	100	100	150	150
5.	Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр	7291,4	3962,7	5048,8	5913	6850,2
6.	Эс алуу, маданият жана спорт	1211,4	1883,1	1588,1	1680,4	1605,3
7.	Билим берүү	11791,5	9333,1	9345,2	10590	11680,4
8.	Социалдык коргоо	237	280	286	280	260
Бардыгы:		30549,8	26701,2	27910,9	30254,2	31996,7

Өнүктүрүү программасынын бюджети

№	Тапшырмалар/иш чаралар	Көрсөткүч (Индикатор)	Керектөөлөр (млн. сом)				Мүмкүнчүлүктөр (млн. сом)				Финансылык ажырым (млн. сом)
			РБ	МБ	Другие	Всего	РБ	МБ	Другие	Всего	РБ	МБ	Другие	Всего
1	Пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо
1.1.	Эмгек акы жана соц.фодн төлөмү		5293,3			5293,3					5293,3			5293,3
1.2.	Сапардама,связь кызматтарына			400,2		400,2		400,2		400,2
1.3.	Кызматтар			260,0		260,0		260,0		260,0
1.4.	Кезектеги оңдоолор жана сатып алуулар			400,0		400,0		400,0		400,0
1.5.	Коммуналдык чыгымдар			218,2		218,2		218,2		218,2
1.6.	Резервдик фонд			279,1		279,1		279,1		279,1
1.7.	Активдер жана курулмалар			950,0		950,0		950,0		950,0
2	Экономикалык маселелер
2.1.	Кызматтар			1668,3		1668,3		1668,3		1668,3
2.2.	Учурдагы оңдоолор			773,7		773,7		773,7		773,7
2.3.	Активдер жана курулмалар			1000,0		1000,0		1000,0		1000,0
3	Айлана-чөйрөнү коргоо
3.1.	Кызматтар			300,0		300,0		300,0		300,0
4	Коомдук тартип жана коопсуздук
4.1.	Кызматтар			100,0		100,0		100,0		100,0
5	Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр
5.1.	Кызматтар			150,0		150,0		150,0		150,0
5.2.	Учурдагы оңдоолор			1053,0		1053,0		1053,0		1053,0
5.3.	Жабдууларды сатып алуу			355,5		355,5		355,5		355,5
5.4.	Коммуналдык төлөмдөр			304,8		304,8					304,8			304,8
5.5.	Активдер жана курулмалар			3185,5		3185,5		3185,5		3185,5
6	Эс алуу, маданият жана спорт
6.1.	Эмгек акы жана соц.фонд төлөмү			472,8		472,8					472,8			472,8
6.2.	Кызматтар			162,0		162,0		162,0		162,0
6.3.	Даталуу күндөрдү уюштуруу жана спорт			726,0		726,0		726,0		726,0
6.4.	Учурдагы оңдоо жана сатып алуулар			54,0		54,0		54,0		54,0
6.5.	Коммуналдык төлөмдөр			23,3		23,3		23,3		23,3
6.6.	Активдер жана курулмалар			150,0		150,0		150,0		150,0
7	Билим берүү
7.1.	Тамак-ашка			1050,0	1932,0	2982,0		1050,0		1050,0			1932,0	1932,0
7.2.	Связь кызматтары			76,0		76,0		76,0		76,0
7.3.	Учурдагы оңдоолор			294,0		294,0		294,0		294,0
7.4.	Жабдыктарды сатып алуу			70,0		70,0		70,0		70,0
7.5.	Көмүр			860,1		860,1		860,1		860,1
7.6.	Коммуналдык кызматар			1291,9		1291,9		1291,9		1291,9
7.7.	Капиталдык оңдоолор			1264,4		1264,4		1264,4		1264,4
7.8.	Активдер жана курулмалар			2506,8		2506,8		2506,8		2506,8
8.	Социалдык коргоо
8.1.	Социалдык камсыздандыруу			286,0		286,0		286,0		286,0

Социалдык-экономикалык программаны ишке ашыруу боюнча аракеттер планы

Артыкчылыктуу багыт. Пландоо, башкаруу жана адмиңистрациялоо Максат: Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын кызматкерлеринин эмгектенүүсүнө жогорку деңгээлде шарт түзүп берүү аркылуу ЖӨБ органдарынын тургундарга кызмат көрсөтүүсүнүн сапатын жогорулатуу. Айылдык аймактын социалдык –экономикалык маселелерин чечүүдө жарандардын активдүүлүгүн, маалымдуулугун жогорулатуу.
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1.	Көк-Жар айыл аймагынын 60 (%) га жакын жарандарды жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүгө катыштыруу.	«Жергиликтүү демилгелерди» колдоо боюнча жобону кабыл алуу жана ишке ашыруу. Жылына 2 жолудан кем эмес калк менен жолугуушуларды өткөрүү. Маалыматтарды такчаларга жана сайтка жайгаштыруу.	2021	2022	2023	60% га жакын жарандар ЖӨБгө катышат. Жергиликтүү маанидеги маселелерди чечүүдө жылына 3 төн кем эмес демилгелер колдоого алынат. 40% калк маалыматка ээ болот.	600,0	600,0	600,0	Айыл өкмөт, Кенештин төрагасы, жооптуу катчы, аппарат кызматкерлери.
2.	ЖӨБ органдарынын калкка кызмат көрсөтүүсүнө шартты түзүү.	АӨ имаратынынын алдына брусчатка коюу. Заборду жылдыруу. Унаа коюучу жайга арка куруу. Эшиктерди алмаштыруу.	2021			АӨ имаратынын чатырын алмаштырылат жана ЖӨБ органдарына шарт түзүлөт. Жаны заманбап арка курулат	400,0	-	-	Айыл өкмөт башчысы, жетектөөчү адис
		Айыл өкмөтүнүн имаратына кире берүү жерине жаңыдан тосмо куруу, батыш жана чыгыш тараптагы айыл аймактын аталышын жаңыдан жазуу.	2021		2023	АӨ имаратына кирүү жайына жаңыдан тосмо курулат жана АӨ аталыштары жазылган аталыштар жаңыланат.	500,0	-	300.0	Айыл өкмөт башчысы, жетектөөчү адис
		Айыл Өкмөттүн адмиңистративдик имаратын оңдоп түзөө жана чатырын алмаштыруу		2022		АӨ имаратынын эскилиги жетип калган шиферлери алмаштырылып, тамы жаңыланат.	-	500,0	-	Айыл өкмөт башчысы, жетектөөчү адис
		Мебель алуу.	2021			Аппарат кызматкерлери офистик эмемректер менен камсыз болушат.	50,0	-	-
		Сарыканды айылынын айыл башчысынын каанасын оңдоп түзөө			2023	Айыл башчы каанасы капиталдык оңдоодон өткөрүлөт.	-	-	100,0	К. Насиров
3.	АӨ кызматкерлеринин дараметин жогорулатуу	Атайын курстарда окуу.	2021	2022	2023	Ар бир адис, өзүнүн кесиптигине ылайык, билим дараметин жогорулатуу максатында окуулардан өткөрүлөт жана сертификаттарга ээ болушат.	30,0	50,0	60,0	Айыл өкмөт башчысы
4.	Жергиликтүү бюджеттин киреше бөлүгүн 30% жогорулатуу.	-Салык төлөөчүлөргө анализ жүргүзүү. -Салык төлөөчү ишканалардын ачылышына шарт түзүү.	2021	2022	2023	Жергиликтүү бюджеттин киреше бөлүгүн 30% жогорулайт. Жергиликтүү көйгөйлөрдү чечүүгө мүмкүнчүлүк түзүлөт.	-	-	-	Аппарат кызматкерлери.

Артыкчылыктуу багыт. Экономикалык маселелер Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын экономикасын, анын ичинде мал чарбачылыгын өнүктүрүүгө, айыл чарба өсумдуктөрдүн жана мөмө жемиштердин түшүмдүүлүгүн жогорулатууга жана өнөр жай тармагын өнүктүрүүгө көмөктөшүү.
№		Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер		Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөт күчтөр	Бюджет						Жооптуу аткаруучулар
					2021	2022	2023		2021		2022		2023
1		2020-2023 жылдар аралыгында дыйкан-фермерлерге асыл-тукум мал чарбаларын уюштүрүуга комок корсотуу	Мал чарбачылыгынын сапатын жакшыртуу үчүн фермерлерге жана айыл тургундарына тушундуруу иштерин жургузуу.		2021			Фермерлер жана айыл тургундары мал чарбачылыгынын сапатын жакшыртуу боюнча маалымдуу болушту.	-		-		-		Сатаров К., Вет адис
			Жасалма уруктандыруучу пункттун ачууга жер тилкесин берүү				2023	Жасалма уруктандыруучу пункту ачуу боюнча жери болунуп берилди	-		-		-		Сатаров К., Вет адис
2		Ветеринардык тейлөөнүн сапатын жогорулатууга көмөктөшүү	Ири муйуздуу малды идентификациядан откоруу.		2021			Айыл аймагындагы малдын башы такталат. Ири муйуздуу малдын баардыгы идентификациядан откорулду.	-		-		-		Сатаров К., Вет адис
			Малды убагы менен вакцинация иштерин жургузуугө калкты үгүттөө.			2022	2023	Малдын жугуштуу оорулары алдын алынат							Сатаров К., Вет адис
3		Жайыттарды деградацияга учуратпоо боюнча алдын ала чараларды коруу.	Жайыттарды уномдуу пайдалануу үчүн малчылардын кочуп-конуу иштерин уюштүрүу		2021	2022	2023	2 жолу элдик жыйналыш откорулуп, жайытты туура пайдалануу боюнча чечимдер кабыл алынды.	-		-		-		Карабаев А., жайыт комитетинин төрагасы
			Деградация болгон 450 га жерге уруктарды себүү.		2021	2022	2023	Жайыттар жакшырат, 450 га жерге уруктар себилет.	150,0 Жайыт К		130,0 Жайыт К		120,0 Жайыт К		Карабаев А., жайыт комитетинин төрагасы
			Жайытты туура пайдалануу боюнча айыл тургундарына тушундуруу иштерин жургузуу.		2021	2022	2023	Жайытты туура пайдалануу боюнча чогулуштар өткөрүлөт.	-		-		-		Карабаев А., жайыт комитетинин төрагасы
4		Жайыттардын инфраструктурасы жакшыртуу.	Жайытка баруучу 45 км жолду 3 жылдын ичинде оңдоп түзөө		2021	2022	2023	Барууга мүмкүн болбогон жайлоолорго 45 км жол салынат.	120,0 Жайыт К		90,0 Жайыт К		80,0 Жайыт К		Карабаев А., жайыт комитетинин төрагасы
			Жайыт жерлеринде малдарды сугаруу үчүн булактардын көздөрүн оңдоо		2021	2022	2023	Малдарды сугаруу үчүн булактардын көздөрүн оңдолот	150,0 Жайыт К		120,0 Жайыт К		90,0 Жайыт К		Карабаев А., жайыт комитетинин төрагасы
5		Айыл чарба осумдукторун өстүрүү боюнча дыйкандарга жана айыл тургундарына комок корсотуу	Айыл тургундарына которуштүрүп айдоону жана айыл чарба техникаларын туура пайдалануу боюнча тушундуруу иштерин жургузуу		2021	2022	2023	Айыл тургундарына которуштүрүп айдоону, айыл чарба техникаларын туура пайдалануу боюнча, сапаттуу уроондорду жана жер семирткичтерди пайдалануулары боюнча жыйналыштар откорулуп, тушундуруу иштери жургузулду.	-		-		-		Калматов М., жер адиси
			Сапаттуу үрөөндөрдү жана жер семирткичтерди пайдалануу боюнча тушундуруу иштерин жургузуу		2021	2022	2023	Айылдык аймак боюнча жылына 24 жолу чогулуш өткөрүлөт.	-		-		-		Калматов М., жер адиси
6		Айыл тургундарынын кредит алуу мумкунчулукторун жакшыртуу	- Альянс кредит, Айыл Банк ж.б. кредиттик уюмдардын маалыматтарын калкка жеткируу жана тушундуруу иштерин жургузуу		2021	2022	2023	Кредиттик агенттигинин кредит беруу боюнча маалыматтары айыл тургундарына жеткирилип, тушундуруу иштери жургузулду.	-		-		-		Боронова Н., экономист статист
7		Суу жетпеген кайрак жерлерди өздөштүрүүгө көмөктөшүү.	- Жийде айылындагы Абылгазы өрөөнүнө сугат суу алып баруу үчүн канал куруу үчүн инвестиция тартуу .				2023	300 га жер суу менен камсыз болот. Айдоо аянттары кеңейет.	-		-		1000,0		Калматов М., жер адис, Боронова Н., экономист статист
			- Сугаруу үчүн тамчылатып сугаруу методун колдонууга инвестиция тартуу				2023	Алашан айылындагы Нооруке участкасына жана Сарканды айылындагы Кашка участкасынын 300 га жерге тамчылатып сугаруу методу колдонула баштайт.					1000,0		Калматов М., жер адис, Боронова Н., экономист статист
8		Сугат суу менен толук камсыз болбогон 1800 гектардын 30% на сугат суу жеткирүү.	Жылына 1 км лотокторду жана арыктарды оңдоп түзөө (Борбош жана Каранай айылдары)		2021	2022	2023	5,5 км лоток жана арыктар тазаланат.	60 миң сом (СПА)		60 миң сом (СПА)		60 миң сом (СПА)		АбдулазизовМухтар, СПАнын аткаруучу директору
			Сапарбаев каналынан бөлүнгөн суу кетүүчү арыктарды толугу менен алмаштыруу.		2021	2022	2023	165 га жер сугат суу менен камсыз болот	60 миң сом (СПА)		40 миң сом (СПА)		-		АбдулазизовМухтар
			2,5 км аралыкта арыктардарды тазалоо (Сарыканды жана Алашан айылдары)			2022	2023	540 гектар жер сугат суу менен камсыз болот.	-		-		-		АбдулазизовМухтар
9		СПАнын кирешесин 20% га жогорулатуу.	-дыйкандар менен 5 жылдык келишим түзүү. -жер аянттарын тактоо. -талон системасын киргизүү.		2021	2022	2023	СПАнын кирешесин 20% га жогорулайт. Тейлөө кызматы жакшырат.	-		-		-		АбдулазизовМухтар, СПАнын аткаруучу директору
10		Улуу Тоо участкасына күнүнө 3000 тонна цемент чыгаруучу заводдун ачылыша көмөктөшүү	-жер бөлүп берүү		2021			Цемент заводу ачылат. 2000 ге жакын адам жумуш орду менен камсыз болот. Жергиликтүү бюджеттин киреше булагы көбөйөт.	-		-		-		Калматов М., жер адис
Артыкчылыктуу багыт. Айлана-чөйрөнү коргоо Максат: Айлана-чөйрөнү коргоону жакшыртуу.
№	Тапшырмалар			Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет					Жооптуу аткаруучулар
					2021	222	2023		2021	2022		2023
1.	Айыл аймакты таштандылардан арылтуу менен айыл тургундарына айлана чойронун тазалыгын сактоосун камсыз кылуу.			Айыл тургундарына таштандыларды бөлүп таштоо боюнча тушундуруу иштерин жургузуу	2021	2022	2023	Айыл тургундарынын 70% жашоочулары таштандыларды урналарга болуп таштоо боюнча маалымдуу болуп, сала башташты.	-	-		-		Жер адис. Калматов М, Көк-Жар-Тазалык муниципалдык ишканасынын директору А. Акматов
				Көк-Жар айыл аймагындагы айылдардын ичинде таштанды тогуучу 30 даана урналарды орнотуу	2021	2022	2023	Аймактагы 6 айылдын ичиндеги билим беруу мекемелерине жана негизги көчөлөргө таштанды тогуучу урналар 30 санда орнотулду	300,0	300,0		300,0		Калматов М А. Акматов
				График менен таштандыны чогултууну уюштүрүу	2021	2022	2023	График менен таштанды чогултуу уюштүрүлду	-	-		-		А. Акматов
				Калктын жана коммерциялык ишканалар менен таштанды чогултуу жана чыгаруу үчүн төлөмдөрдү төлөөсү үчүн иштерди алып баруу	2021	2022	2023	Таштандыны чогултуу жана чыгаруу үчүн төлөмдөр чогула баштады	-	-		-		А. Акматов
				Тариф саясатын бекитүү	2021			Тариф бекитилет.	-	-		-		Айыл өкмөтү жана айылдык кеңеш
				Калк жана коммерциялык уюмдар менен келишимдерди түзүү.	2021	2022	2023	Калк жана коммерциялык уюмдар менен келишимдер түзүлүп тарифтердин чогулушу 2 эсеге көбөйөт.	-	-		-		Айыл өкмөтү жана айылдык кеңеш
2.	Борбордук таштанды сактоочу жайды ирээтке келтирүү.			Мыйзам чегинде таштанды таштоочу жайдын иш кагаздарын бүрүү	2021	2022	2023	Мыйзамдуу борбордук таштанды таштоочу жай ачылат.	10	15		-		Калматов М
				Таштанды таштоочу жайдын айланасын тосуу		2022	2023	Таштанды таштоочу жайдын айланасы тосулуп, коопсуздук сакталат. Мыйзамсыз таштанды таштоочу жайга таштанды ташталбайт.	-	69,0		230,0		А. Акматов
3	Көк-Жар-Тазалык муниципалдык ишканасынын материалдык-техникалык базасын чыңдоо.			Таштанды ташуу үчүн атайын машина сатып алуу			2023	Атайын таштанды ташуучу машина алынып, графикке негиз айыл ичиндеги таштандылар ташылып чыгарылат. .	-	-		756,0		А. Акматов
4	Коомдук жерлерди жашылдандыруу жана ирригация системасын оңдоо			Көп жылдык бактарды 150 даана эгүү.		2022	2023	Айылдык аймактын борбордук көчөлөрү жана эс алуучу жайларына көп жылдык бак-дарактар отургузулат.	-	80,0		100,0		Жалпы аппарат кызматкерлери
				Бир жылдык өсүмдүктөрдү (гүлдөрдү) 700 даана отургузуу	2021	2022	2023	Айылдык аймактын борбордук көчөлөрү жана эс алуучу жайларына бир жылдык коөз гүлдөр отургузулуп, айланна көрккө келет.	30,0	40,0		40,0		Жалпы аппарат кызматкерлери
				Көрктөндүрүлгөн жайларды сактап калуу иштерин жүргүзүү.	2021	2022	2023	Ушул күнгө чейин көрктөндүрүлүп келген жайлардын абалы туруктуу сакталат.	50,0	60,0		80,0		Жалпы аппарат кызматкерлери
				Сарыканды айылындагы ички арыктарды оңдоо.		2022		Айылдын ички арыктарынын абалы жакшырып, сугат сууда маселе жаралбайт.		200,0				Айыл башчы
				Каранай айылынын ички арыктарына темир труба коюу		2022		Ички арыктарга темир трубалар орнотулуп, транспорт каттамына тоскоол болбойт жана жолдорго суу ашуу маселеси чечилет.		120,0				Айыл башчы
				Алашан айылынын ички арыктарына темир труба коюу	2021	2022	2023	135 метр бетон жана асбест трубалар коюлат		110,0		119,0		Айыл башчы
				Көк Жар айылынын ички арыктарына темир труба коюу	2021	2022		110 метр бетон жана асбест трубалар коюлат	100,0	120,0				Айыл башчы

Артыкчылыктуу багыт. Коомдук тартип жана коопсуздук Максат: Көк-Жар айылдык аймагынын жарандарынын коопсуздугун камсыз кылуу жана коомдук тартипти сактоого көмөктөшүү.
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1	Коомдук тартип жана коопсуздукту сактоо.	Элге түшүндүрүү иштерин жүргузүү.	2021	2022	2023	Элге түшундурүү иштери жүргүзүлөт.	-	-	-	ИИБнүн кызматкерлери, айыл башчылар
2	Жаштардын жана балдардын коопсуздугун камсыз кылуу	Участкалык инспектор менен биргеликте жаштарга жана балдарга жыйналыш өтүү	2021	2022	2023	Жаштар кылмыштуулук боюнча маалымат алышат жана кылмыштуулуктун саны 1% азаят.	-	-	-	ИИБнүн кызматкерлери, АӨ башчысынын орун басары, айыл башчылар
3	Өзгөчө кырдаалдар боюнча калктын маалымдуулугун камсыз кылуу	Көк-Жар айыл аймагында өзгөчө кырдаалдар жана өрт коопсуздугу боюнча калк арасында мамлекеттик камсыздандыруу боюнча түшүндүрүү иштерин жүргүзүү.	2021	2022	2023	Калктын маалымдуулугу 20% га жогорулайт.	-	-	-	МЧС кызматкерлери, АӨ өзгөчө кырдаалдар боюнча адиси.
4	Жугуштуу оорулардын алдын алууга көмөктөшүү	АДК менен бирге элге түшүндүрүү иштерин жүргузүү.	2021	2022	2023	Эл арасында жугуштуу оорулардын алды алынат жана саны азайат.	70,0	70,0	70,0	Айыл өкмөтүнүн вет.адиси.
		Жолбун иттерди атуу.	2021	2022	2023	Жолбун иттер атылып, элдин коопсуздугу каралат.	180,0	180,0	180,0	Айыл өкмөтүнүн вет.адиси. айыл башчылар.
5	Ички арыктардын абалын жакшыртуу максатында трубаларды сатып алуу.	Каранай айылына 100 м темир труба сатып алуу	2021	2022	2023	Ар жыл сайын улантылып 3 жыл ичинде 100 м аралыктагы ички арыктарга трубалар алынып коюулат	80,0	100,0	100,0	Ш. Жолдошев
		Көк-Жар айылына 150 м. темир труба сатып алуу	2021	2022	2023	Көк-Жар айылы боюнча 150 метр ички арыктарга толугу менен темир трубалар орнотулат.	100,0	100,0	100,0	Г.Төөлөсбаев
		Сарыкаңды айылына 200 м темир труба сатып алуу	2021	2022	2023	Ар жыл сайын улантылып 3 жыл ичинде 200 м аралыктагы ички арыктарга трубалар алынып коюулат	50,0	100,0	150,0	К. Насиров
		Алашан айылына 60 м темир жана азбест труба сатып алуу	2021	2022	2023	Алашан айылынин 60 метр аралыктагы ички арыктарына трубалар орнотулат	65,0	70,00	70,0	Н. Эргешов
		Борбаш айылына 200 м темир труба сатып алуу	2021	2022	2023	Ар жыл сайын улантылып 3 жыл ичинде 200 м аралыктагы ички арыктарга трубалар алынып коюулат	120,0	150,0	150,0	Б. Исмаилов
		Жийде айылына 50 м темир труба сатып алуу учун	2021	2022	2023	Жийде айылына 50 чакырым ички арыктарга трубалар алынып орнотулат.	20,0	40,0	50,0	А. Жунусов

Артыкчылыктуу багыт. Турак жай жана коммуналдык кызмат көрсөтүүлөр Максат:Көк-Жар айылдык аймагынын жарандарына жашоого ыңгайлуу жана жагымдуу шарттарды түзүү.
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1.	Көк-Жар айыл аймагындагы 20 км ички жолдордун абалын жакшыртуу.	Борбаш айылынын ички жолунун 3 км аралыгына шагыл төгүү	2021			И.Жусубалиев жана О.Алыбаев көчөлөрүнүн тургундарынын басып журушуно ынгайлуу шарттар	50,0			Б. Исмаилов
		Борбаш айылынын жол четине 4 км аралыкта тротуар салуу.	2021	2022	2023	150 кожолукка жолдо жүрүүгө ыңгайлуу шарт түзүлөт.	100,0	100,0	100,0	Б. Исмаилов
		Сарыканды айылынын жаңы конуштарынын ички жолуна 1 км шагыл төгүү	2021			1 км жолго шагыл төгүлөт.	75,0			К. Насиров
		Каранай айылын жаңы конуштарынын 4 км жолдоруна шагыл төгүү.	2021	2022	2023	4км жолго шагыл төшөлүп, жолдордун абалы жакшырат.	105,0	105,0	150,0	Ш. Жолдошев
		Алашан айылын жаңы конуштарынын 2 км жолдоруна шагыл төгүү.	2021	2022	2023	Алашан айылынын ички жолдорунун 2 км аралыгына шагыл төшөлүп, жолдор жакшыртылат.	150,0		150,0	Н. Эргешов
		Борбаш айылынын ички жолунун 1 км аралыгына шагыл төгүү	2021			1 км арадыктагы жолго шагыл төшөлүп, тегизделет.	150,0			Б. Исмаилов
		Тамаркасынын чек араларын жылдыруунун натыйжасында ички жолдорду кеңейтүү	2021	2022	2023	Жолго чыгып кеткен тамаркалардын чек аралары жылдырылып, ички жолдор кеңейтилет.	-	-	-	М. Калматов, айыл башчылар
		Көк Жар айылынын ички жолунун 4 км аралыгына шагыл төгүү	2021	2022	2023	Ар жыл сайын улантылып 3 жыл ичинде 4 км аралыктагы жол сүрүлүп, шагыл төшөлөт.	150,0	150,0	225,0	Г. Төөлөсбанв
		Жийде айылынын ички жолунун 3 км аралыгына шагыл төгүү	2021	2022	2023	Ар жыл сайын улантылып 3 жыл ичинде 3 км аралыктагы жол сүрүлүп, шагыл төшөлөт.	60,0	60,0	70,0	А.Жунусов
2.	Жалпы пайдалануудагы жерлерге 20 км түнкү жарык берүүнү уюштүрүу.	Алашан айылынын көчөлоруно жалпы 100 жарык беруучу шам-чырактарды орнотуу	2021	2022		Алашан айылынын көчөлөрүнүн тургундарынын түнкүсүн басып жүрүүлөрүнө ынгайлуу шарттар түзүлүп, 5 км жол жарыктандырылат.	40,0	90,0		Н. Эргешов
		Жийде айылынын 2 көчөсүнө жарыктандыруу үчүн шам чырактарды орнотуу		2022	2023	Жийде айылынын көчөлөрүнүн тургундарынын түнкүсүн басып жүрүүлөрүнө ынгайлуу шарттар түзүлүт,	-	100,0	80,0	А. Жунусов
		Каранай айылынын ___2__көчөсүнө жарыктандыруу үчүн шам чырактарды орнотуу		2022	2023	Каранай айылынын көчөлөрүнүн тургундарынын түнкүсүн басып жүрүүлөрүнө ынгайлуу шарттар түзүлдү,	-	80,0	100,0	Ш. Жолдошев
		Көк-Жар айылынын көчөлоруно жалпы 100 жарык беруучу шам-чырактарды орнотуу	2021	2022		Көк-Жар айылынын көчөлөрүнүн тургундарынын түнкүсүн басып жүрүүлөрүнө ынгайлуу шарттар түзүлөт.	50,0	50,0	-	Г. Төөлөсбаев
	Жалпы айылдарыдын жашоочуларына электр жарыгы менен камсыз болушуна шарт түзүү	210 эскилиги жеткен столбаларды жана чубалгыларды алмаштыруу	2021	2022	2023	350 кожолук электр жарыгы менен камсыз болот. 210 столба алмашылат.	735,0 25,0	735,0 25,0	-	Б. Исмаилов
		Сарыканды айылына электр мамычаларын жана 4 км электр чубалгаларын орнотуу. Трансформатор алуу.	2021	2022		электр мамычалары жана 4 км электр чубалгалары орнотулат.	475,0	182,0		К. Насиров
		Каранай айылынын жаңы конуштарына 180 кичи чыңалуудагы мамычаларды орнотуу. Электр чубалгыларды сатып алуу.	2021	2022	2023	130 кичи чыңалуудагы мамычалар орнотулат.	420,0	490,0 88,0	420,0	Ш. Жолдошев
		Алашан айылына жогорку жана кичи чыңалуудагы мамычаларды жана чубалгаларын орнотуу. Трансформатор алуу	2021	2022	2023	16 жогорку жана 80 кичи чыңалуудагы мамычалар жана 11,5 км чубалгаларын орнотулат Трансформатор алынат.	384,0	438,0	200,0 182,0	Н. Эргешов
		Көк-Жар айылына кичи чыңалуудагы мамычаларды жана чубалгаларын орнотуу. 2 Трансформатор алуу	2021	2022	2023	171 кичи чыңалуудагы мамычалар жана 26,5 км чубалгаларын орнотулат 2 Трансформатор алынат.	455,0	655,0	564,0	Г. Төөлөсбаев
		Жийде айылына 100 даана электр мамычаларын жана 2 даана трансформатор сатып алуу	2021	2022	2023	60 кичи чыңалуудагы мамычалар жана 40 жогорку мамычалары жана 2 Трансформатор алынат.	547,5	350,0	400,0	А.Жунусов
3.	Айыл тургундарынын 80 % таза суу менен камсыз кылуу	Борбош айылынын жаңы конушуна 8 км аралыкта суу системасын киргизүү	2021	2022	2023	Айыл тургундарынын 40 кожолугунун жашоочуларынын таза суу боюнча көйгөйлөрү чечилип ынгайлуу шарттар түзүлөт.	100,0	100,0	100,0	Б.Исмаилов А. Жаяев
		Борбош айылына 1000 м3 суу кампасын куруу			2023	1000 м3 резервуар курулуп, айылдык аймактын тургундарынын суу маселелери чечилет	-	-	1млн 750,0 ж/а инвест 7 млн	А. Жаяев Б. Исмаилов
		Борбош айылына 1500 аралыкта суу системасынын трубаларын алмаштыруу		2022		Таза суу системасынын 1,5км аралыктагы трубалары алмаштырылат.		100,0		Б. Исмаилов
		Сарыканды айылынын жаңы конушуна 2 км аралыкта суу системасын киргизүү		2022	2023	Айыл тургундарынын 150 кожолугунун жашоочуларынын таза суу боюнча көйгөйлөрү чечилип ынгайлуу шарттар түзүлөт.		150,0	150,0	К. Насиров
		Сарыканды айылындагы суу скважинасын калыбына келтирүү.		2022		Сарыканды айылындагы суу скважинасын калыбына келтирилип, 200 кожолук суу менен камсыз болот.	-	200,0	-	К. Насиров А. Жаяев
		Сарыканды айылындагы суу скважинасына бактериялык сууну зыянсыздандыруучу лампа коюу.		2022		Скважинага бактериялык сууну зыянсыздандыруучу лампа коюлат.	-	100,0	-	К. Насиров А. Жаяев
		Сарыканды айылындагы суу скважинасынын тегерегин тосуу жана жашылдардыруу		2022		Скважинанын айланыс тосулуп, жашылдандыруу жумуштары аткарылат.	-	50,0	-	К. Насиров А. Жаяев
		Каранай айылынын жаңы конушуна 1 км аралыкта суу системасын киргизүү		2022		1км аралыкта таза суу системалары киргизилип, 20 кожолук таза суу менен камсыз болот.	-	250,0	-	Ш. Жолдошев А. Жаяев
		Алашан айылынын эскилиги жеткен суу түтүктөрүн алмаштыруу		2022		Эскилиги жеткен 1 км аралыктагы таза суу түтүкчөлөрү жаңыланат	-	150,0	-	Н. Эргешов А. Жаяев
		Көк-Жар айылынын жаңы конушуна 3 км аралыкта суу системасын киргизүү		2022	2023	Көк-Жар айылына 3 км аралыкта таза суу киргизилет.	-	250,0	400,0	Г. Төөлөсбаев А.Жаяев
		Айылдык аймактын тургундарынын 50% үйүнө суу киргизүү жана суу ченегичтерди орнотуу	2021			Айылдык аймактын тургундарынын 50% үйүнө суу киргизилип, ыңгайлуу шарттар түзүлөт.	-	-	-	А.Жаяев
		Негизги суу кабыл кылуучу башаттан 4500 метр жерге суу алуу үчүн темир труба тартуу			2023	Жалпы суу системасындагы суунун көлөмү көбөйүп, таза суу менен калк камсыз болот.	-	-	2 млн 812,5 ж/а инвест 11млн 262,0	А.Жаяев
		Эл арасында толомдорду өз убагында төлөө боюнча чогулуштарды откоруу	2021	2022	2023	Ар бир айылда 12 жолу суу төлөмдөрүн өз убагында төлөө боюнча чогулуштар өткөрүлүп төлөмдөр өз убагында жүргүзүлөт.	-	-	-	Таза суу бөлүмү, айыл башчылар
		График тузуп, графиктин негизинде айылдарга таза сууну жеткируу.	2021	2022	2023	6 айылга тиешелүү таза суу графиги түзүлүп, элдер өз мөөнөтүндө таза суу менен камсыз болушат.	-	-	-	А. Жаяев Айыл башчылар
		Калк менен сууну үнөмдүү пайдалануу боюнча жолугушууларды өткөрүү	2021	2022	2023	Ар бир айылда 12 жолу таза сууну үнөмдүү пайдалануу боюнча чогулуштар өткөрүлүп, сууну үнөмдүү пайдалануу жолго коюлат.	-	-	-	Таза суу бөлүмү, айыл башчылар

Артыкчылыктуу багыт. Эс алуу, маданият жана спорт Максат:Калктын маданияттуулугун жогорулатуу жана бош убактысын туура пайдаланууга шарт түзүү.
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1	Калкты маданий иш чараларга тартуу үчүн клубдун материалдык жана техникалык базасын чындоо.	Маданият үйүнүн бөлмөсүнө ремонт жасоо.	2021	2022		Маданияттын материалдык жана техникалык базасы чындалат.	50,0	100,0	-	И. Жээнбаев
		Коомдук иш чараларды өткөрүү.	2021	2022	2023	Айылдар арасында даталуу күндөргө карата иш чаралар өткөрүлөт.	300,0	300,0	300,0	И. Жээнбаев А.Шайыргул
2	Балдар арасында көркөм чыгармачылыкты өнүктүрүү.	Балдар үчүн бий жана комуз, сурөт кружокторун уюштүрүу.	2021	2022	2023	50 бала бий жана комуз, сурот кружокторго катышат. Комуз жана сурот тартууну үйрөнөт.	-	-	-	Музыкалык мектеп
	Жаштардын маданиятын көтөрүү. Жаштар үчүн атайын маданий борборун ачуу	Имаратты оңдоп түзөө.	2021			Имаратты оңдоп түзөлөт.	-	-	-	И.Жээнбаев, Т. Пиримкул к
		Демилгелүү жаштардын маданият боюнча демилгелерин колдоо		2022	2023	Демилгелүү жаштардын маданият боюнча 4 демилгелери колдоого алынат.	-	-	-	Г.Маматова Т.Пиримкул к
		Маданий байлыктарды жана тарыхый жерлерди сактоо боюнча кечелерди, иш чараларды уюштүрүу.	2021	2022	2023	Кылмыштарды алдын алууга мүмкүнчүлүк түзүлөт.	-	-	-	Г.Маматова Г.Маматалиева Т.Пиримкул к
		Дүйнөдө болуп жаткан окуяларга карата жаштардын оюн туура багыттоо	2021	2022	2023	Жаштардын ою дүйнөдө болуп жаткан окуяларга карата туура багытталып, кругозору жогорулайт.	-	-	-	Г.Маматова Г.Маматалиева Т.Пиримкул к
3	Калкты маданиятты өнүктүрүүгө тартуу.	Ыр, бий, поэзия кечелерин жандандыруу	2021	2022	2023	400 гө жакын жарандардын бош убактысын туура пайдаланууга шарт түзүлөт. Тарыхый инсандар , дүйнөлүк классиктер жөнүндө маалымат алышат.	80	90	100	Музыкалык мектеби, И. Жээнбаев Ш.Алиева
		Шыктуулардын багыты боюнча ийримдерди уюштүрүу.	2021	2022	2023	3 тен кем эмес ийримдер ачылып, иштей баштайт.	-	-	-	Музыкалык мектеп, И.Жээнбаев Ш.Алиева
		Элдик көркөм чыгармачылыкка басым жасоо (комуз, оөз комуз , музыкалык аспаптарын) жандандыруу	2021	2022	2023	Элдик көркөм чыгармачылыктын жок болуп кетишине бөгөт болот. Бош убактыларды туура өткөрүүгө шарт түзүлөт.	-	-	-	Музыкалык мектеп, И.Жээнбаев Ш.Алиева Т.Пиримкул к
4	Калктын маданий денгээлин жогорулатуу.	Ыр кеселерди уюштүрүу жана колдоо көрсөтүү.	2021	2022	2023	Жылына жолу мекемелер арасында ыр кесе уюштүрүлат.	-	-	-	Г.Маматова Ш.Алиева Т.Пиримкул к
5	Тарыхый эстеликтерди сактоо.	Тарыхый жерлерибиз боюнча маалымат жыйноо.	2021	2022	2023	Өсүп келе жаткан муундарга тарыхый из калат.		100,0	100,0	Г.Маматова И.Жэнбаев
		Кызматы терең атуулдар боюнча маалыматтарды жыйноо	2021	2022	2023	Жаштар мыкты инсандар тууралуу маалыматтарга ээ болушат	-	-	-	Г.Маматова И.Жэнбаев Т.Пиримкул к
		Инвесстиция тартып Аймакттык тарыхый борбор ачуу			2023	Маданий эс алууга шарт түзүлөт. Маданий борбор ачылат.	-	-	5 млн	Г.Маматова И.Жэнбаев
5	Спорт менен машыгууга шарттарды жакыртуу	Сарыканды айылындагы спорт аянтчасынын айланасын тосуу			2023	Спорт аянтчасынын айланасы тосулат	-	-	400,0	К.Насиров
6	Балдарды жана жаштарды сергек жашоого үндөө .	Спорттук иш чараларды уюштүрүу.	2021	2022	2023	Жаштардын убактысын туура пайдалануу. Шарттарды сергек жашоого үндөө балдардын ден-соолугун чындоо.	200,0	300,0	300,0	Г.Маматова Т.Пиримкул к
7	Эс алуучу жайлардын шарттын жакшыртуу	Көк-Жар Эс алуу багынын айланасын тосуу жана заманбап жабдуулар менен жабдуу		2022		Көк-Жар Эс алуу багынын айланасын тосулат жана заманбап жабдуулар менен жабдылат.		485,0	500,0	АӨ башчысы, И.Жээнбаев

Артыкчылыктуу багыт. Билим берүү Максат: Сапаттуу билим алууга шарттарды түзүү. Мектепке чейинки билим берүү менен кошумча 20% балдарды камсыз кылуу
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1	Мектеп окуучуларынын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарт тузуу менен материалдык-техникалык абалын жакшыртуу	Маданият орто мектебинин 20 терезелерин алмаштыруу.	2021			Мектепте билим алууга шарт түзүлөт.	100,0			Амирова Шарипа Насиров Канибек
		Маданият орто мектебине 50 стол жана стул алуу. 5 комплект компьютер алуу.	2021	2022	2023	Мектепте билим алууга шарт түзүлөт.		200,0	100,0	Амирова Шарипа Насиров Канибек
		«Дедек-Бүбү» орто мектебинин айланасын 500 метрин тосуу	2021			Мектепте билим алууга шарт түзүлөт.	100,0			Эргешова Фарида Насиров Канибек
		«Дедек-Бүбү» орто мектебине 2 интерактивный доска алуу. 25 комплект стол жана стул алуу.	2021			Мектепте билим алууга шарт түзүлөт.		140,0	100,0	Эргешова Фарида Насиров Канибек
		Ак-Шоола балдар бакчасына комушча каана куруу	2021	2022	2023	Кошумча 30 орундуу тайпа ачылат. Кезекте турган 30 бала бакчага тартылат.	200,0	200,0	200,0	Мамырова Махабат Насирова Канибек
		Көк-Жар таңы балдар бакчасына ашкана эмеректер сатып алуу	2021			Тарбиялануучуларга шарт түзүлөт	100,0			Төөлөсбаев Гапыр
		Каранай орто мектебине 50 комплект стол жана стул алуу.	2021			Мектепте билим алууга шарт түзүлөт.	200,0			Жумабаева Айсулуу Жолдошев Шермамат
		Каранай орто мектебин 18 терезесин алмаштыруу		2022		Мектепте билим алууга шарт түзүлөт, кааналар жылууланат			100,0	Жумабаева Айсулуу Жолдошев Шермамат
		Каранай орто мектебине сейф сатып алуу			2023	Мектепке тишелүү документтер сакталат	15,0			Жумабаева Айсулуу Жолдошев Шермамат
		Тан нуру б бакчасына жайкы ашкана куруу	2021			Жайкы таза сан гигиенага жооп бере турган ашкана курулат	150,0			Насирова Наргиза Жолдошев Шермамат
		Матаипов орто мектебине эмерек сатып алуу. 2 интерактивный доска алуу	2021	2022	2023	60 даана эмерек сатып алынат	240,0		140,0	Эргешов Нурмамат
		Матаипов орто мектебинин тосмо салуу.	2021			500 метр тосмо салынат.		200,0		Эргешов Нурмамат
		Б Матаипов атындагы орто мектебинин алдына брусчатка басуу	2021			Балдар мектепке таза жол менен кирет	196,8			Эргешов Нурмамат
		Ак-Этек мектебине тартылган интернет чубалгыларын алмаштыруу		2022		Интернет байланышы жакшырат	20,0			Жунусов Адыл
		Ак-Этек мектебине ашкана ремонтуна	2021			Сан гигена сакталган ашканага айланат	134,375			Жунусов Адыл
		Жийде-Бурак б. Бакчасына 2 корпусун ремонттоо	2021	2022		Кошумча балдарды тарбиялоого кааналар ачылат Кезекте турган 60 бала бакчага тартылат	300,0	300,0		Жунусов Адыл
		Жийде орто мектебине компьютер сатып алуу	2021			Мектепте билим сапаты жакшырат	250,0			Жунусов Адыл
	Аварилык абалдагы 3 билим берүү мекемелерине мамлекеттик бийликтин көңүлүн буруу	Б. Матаипов атындагы «Алашан», «Маданият» орто жана Каранай толук эмес орто мектептеринин имараттарын жаңыдан курууну республикалык бюджетке киргизүү,	2021	2022	2023	Заман талабына жооп берген мектептер курулат	70млн	70млн	70млн	Эргешов Нурмамат Насиров Канибек Жолдошев Шермамат
2	Мектепке чейинки оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарт тузуу менен материалдык-техникалык абалын жакшыртуу	«Ак-Шоола» бала бакчасына кошумча группа ачуу үчүн бөлмө куруу	2021	2022	2023	Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот Техникалык базасы жакшырат.	100,0	200,0		Мамырова Махабат Насиров Канибек
		«Ак-Шоола» бала бакчасына сан узелин орнотуу. Беседка куруу	2021			Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот	150,0		200,0	Мамырова Махабат Насиров Канибек
		«Ак-Шоола» бала бакчасына 30 керебеттерди алуу. Тамактануу үчүн 60 стул 30 стол алуу	2021			Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот		120,0	105,0	Мамырова Махабат Насиров Канибек
		Таң Нуру балдар бакчасына 15 комплект стол жана стул алуу	2021			Мектепке чейинки 90 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот	237,0			Жолдошев Шермамат
		Таң Нуру балдар бакчасына ашкана салуу		2022	2023	Мектепке чейинки 90 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот			500,0	Жолдошев Шермамат
		Алашан «Келечеги» бала бакчасына 60 стул 30 стол алуу.	2021			Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот	180,0			Эргешов Нурмамат
		Алашан «Келечеги» бала бакчасынын тосмосун тосуу	2021			Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот	40,0			Эргешов Нурмамат
		Алашан «Келечеги» бала бакчасына кошумча тайпа ачуу үчүн эмеректерди жана жабдыктарды, эки кабат 30 кровать сатып алуу.	2021	2022		Мектепке чейинки 60 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот		250,0	120,0	Эргешов Нурмамат
Көк Жар айылынын бала бакчасынын ашканасына эмеректерди алуу			2022	2023	Мектепке чейинки 90 оспурум балдардын билим тарбия алуулары учун ынгайлуу шарттар тузулот	50,0			Төөлөсбаев Гапыр
	500 баланы мектепке чейинки билим менен камсыз кылуу	9 кошумча тайпаларды ачуу.	2021	2022				4 млн	4млн	Насиров Канибек

Артыкчылыктуу багыт. Максат: 2020-2023-жылга чейин аз камсыз болгон, турмуштук оор кырдаалга кабыл болгон үй бүлөөлөрдү жана ДМЧ адамдарды коомго социалдаштырууга көмөктөшүү жана адаптация болууга шарттарды түзүү.
№	Тапшырмалар	Чаралар/иш аракеттер	Ишке ашыруу мөөнөттөрү			Күтүлгөн жыйынтыктар/көрсөткүчтөр	Бюджет			Жооптуу аткаруучулар
			2021	2022	2023		2021	2022	2023
1	ДМЧ балдардын билим алуусуна көмөктөшүү.	3 балага жеринде сабак берүү.	2021	2022	2023	ДМЧ	-	-	-	Маматалиева Г., социалдык маселелер боюнча башкы адис, мектеп директорлору
2	Калктын аяр катмарларынынын коомго кошулушуна шарт түзүү.	Аз камсыз болгон үй бүлөөлөргө жана катуу оорулуу адамдарга материалдык жактан жардам көрсөтүү	2021	2022	2023	Жылына 80 аз камсыз болгон үй бүлөөлөргө жана катуу оорулуу адамдарга материалдык жардам берилет.	230,0	230,0	230,0	Маматалиева Г., социалдык маселелер боюнча башкы адис
		Толук жетимдерге үй салууга жер тилкесин берүү.		2022		2 балага 18 жашка толгондо жер тилкеси берилет.	-	-	-	Калматов М., жер адис
		Өзүн тастыктаган документтерин алууга көмөктөшүү	2021	2022	2023		-	-	-	Маматалиева Г.
		Согушка катышкан ардагерлерге атайын майрамдык иш чараларды уюштүрүу	2021	2022	2023	88 согушка катышкан ардагерлер атайын майрамдык иш чарага катышат.	100,0	100,0	100,0	Маматалиева Г., Жээнбаев И., маданият үйүнүн директору.
		Даталуу күндөрдө өтүлгөн маданий жана массалык иш чараларга калктын аяр катмарларын кошумча катыштыруу.	2021	2022	2023	18 даталуу күндөрдө өтүлгөн маданий жана массалык иш чараларга 100 бала, 600 га жакын калктын аяр катмарлары иш чараларга кошумча катышат.	286,0	286,0	286,0	Маматалиева Г., Жээнбаев И., маданият үйүнүн директору.
3.	Жакырчылыкты жоюу боюнча жумушчу орундарды түзүүгө көмөк көрсөтүү.	Калктын аяр катмарлары, өзгөчө аялдар боюнча маалымат топтоо жана тиешелүү уюмдарга берүү.	2021	2022	2023	калктын аяр катмарлары, өзгөчө аялдар боюнча маалымат топтолот жана тиешелүү уюмдарга берилет	-	-	-	Маматалиева Г.
4.	Калктын аяр катмарларынынын көйгөйлөрүн чечүүгө коомчулуктун жана мамлекеттик бийлик органдарынын көңүлүн буруу.	Демөөрчүлөргө сураныч каттарын таркатуу.	2021	2022	2023	жылына 5 тен кем эмес кат жөнөтүлөт	-	-	-	Маматалиева Г.
		Тиешелүү мамлекеттик бийлик органдарына каттарды жөнөтүү.	2021	2022	2023	жылына 3 тен кем эмес кат жөнөтүлөт	-	-	-	Маматалиева Г.
		Борбош айылында кайрымдуулук марафонун өткөрүү.	2021	2022	2023	Социалдык аяр катмарларга 75 адамга материалдык жардам көрсөтүлөт.	30,0 Демөөрчү	40,0 Демөөрчү	50,0 Демөөрчү	Айыл башчы